માણસ બધું જ જાણે છે!
સવારમાં હું પાંચ વાગ્યે ઉઠું છું.
આજે મારી પાસે ગઈ કાલ જેટલી જ કલાક છે. ગઈકાલે સુતા પહેલા ઘણા કામ રહી ગયા હતા. હું જાતને સમજાવું છું: ભૂલી જા ગઈ કાલને. આજે લડવાનું છે.
મારે ખુબ આગળ વધવું છે. ગુજરાતનો સૌથી મોટો, સૌથી ચાહના પામેલો લેખક બનવું છે. પણ મારે કોઈ સાથે સ્પર્ધા નથી. મારી જાતને જીતવી છે. મારી નબળાઈને હરાવવી છે. મારી ગઈકાલને ટક્કર મારે એવી ‘આજ’ જીવવી છે. મારી જાતને એટલી બુલંદ કરવી છે કે કોઈ પીઠ થાબડનાર ન મળે તો ખુદનો હાથ ઉંચો થઈને ખભો થાબડી આપે.
અને આ બધું કરવામાં મને ખુબ જ ખુશી મળશે. જાતને નિચોવવામાં, આતમ સાથે બાથ ભીડવામાં, ખુદને ચેલેન્જ આપીને જીતાડવામાં, હાથમાં લીધેલું કામ પૂરું કરવામાં અને મારા નબળા વિચારોને હરાવીને-મારી નાંખીને ‘આજ’ ને ઉજવવામાં મને ખુશી મળશે.
આવું જ સપનું આ લેખનો કોઈ વાંચક લઈને બેઠો હશે. આ શબ્દોમાં ક્યાંક પ્રેરણા શોધતો હશે. દોસ્ત...અંદર જો. તને બધા જ જવાબ ખબર છે. નથી ખબર? દરેકને બધું જ ખબર હોય છે. બસ ફર્ક એ હોય છે કે ‘કશુંક કરીને દેખાડનારા’ ખુબ ઓછા હોય છે. ‘પોતાની જાતને જીતનારા’ ખુબ ઓછા હોય છે. ‘પોતાના નબળા વિચારને જીતનારા’ ખુબ ઓછા મળે છે.
જગતનું સૌથી સુંદર સત્ય ખબર છે તમને? મને આજે જ આ સત્યનો સાક્ષાત્કાર થયો છે. એ સત્ય એ છે કે: માણસ બધું જ જાણે છે! તમે બધું જ જાણો છો. એક વ્યક્તિને પોતાની સફળતા, નિષ્ફળતા, આબરૂ, સાર્થકતા બધું જ ખબર હોય છે. માણસ જાણતો હોય છે કે કોણ તેને પ્રેમ કરે છે. પત્ની જાણતી જ હોય છે કે પોતના પતિનો પ્રેમ સાચો છે કે પછી બંને જિંદગીના ગાડાને ધક્કો જ મારી રહ્યા છે. તમે પાક્કી ખબર હોય છે કે તમને આ જગતમાં સાચો પ્રેમ કોણ કરે છે, અને કોણ દેખાડા કરે છે. અરે તમને તમારી દરેક નબળાઈઓ પણ ખબર હોય છે, અને તે દરેક નબળાઈને માત આપવાની રીત પણ. તમને ખબર હોય છે કે તમે ક્યાં પાછા પડો છો, શેના લીધે નિષ્ફળ છો, અને ક્યાં બદલાવથી બુલંદી મળે તેમ છે.
પણ છતાં...તમે મહામુર્ખ છો. હું મહામુર્ખ છું. કારણ? કારણકે આપણે બહાનાં બતાવતા રહીએ છીએ. આપણી નબળાઈઓનું ખૂન કરવાને બદલે તેને ઢાંકીને પછી ભાગ્ય પર, કે સંજોગો પર, કે સીસ્ટમ પર બધું ઢોળી દઈએ છીએ. આપણા દરેક કામ, દરેક સંબંધ, જિંદગીના દરેક વળાંક અને રસ્તાઓ ક્યાંક ખુબ ઊંડે આપણે જાણતા જ હોઈએ છીએ. માત્ર અને માત્ર કુદરતને લીધે આવનારી અણધારી તકલીફો અને સંજોગોને બાદ કરતા લગભગ આખું જીવન માણસના હાથમાં હોય છે. તમારી સાર્થકતા અને નિરર્થકતા તમને ખબર જ હોય છે અને એ દરેકના જવાબદાર તમે જ હોઉં છો...આ જગતનું સૌથી સુંદર સત્ય છે.
પણ...પણ...પણ...તમે અને હું મહામુર્ખ છીએ. આપણી અંદર બેઠેલા નબળા માણસને હરાવી નથી શકતા. લખવાના સમયે મને ફિલ્મ જોવાનું મન થાય છે ત્યારે મારી અંદરનો કાયર ખરેખર તો બહાનું બતાવતો હોય છે કે: હવે આળસ ચડે છે, એકાદ ફિલ્મ જોઈ નાખીએ. બસ આ એક વિચાર આજનો દિવસ ઢાળી દે છે. હંમેશા કોઈ એક નબળો વિચાર તમને હરાવતો હોય છે. તમને જાગૃત રીતે આની ખબર જ હોય છે, છતાં તમે હારો છો.
મને જીવનના દરેક સત્ય ખબર છે. મહેનતના દરેક સત્ય ખબર છે. અરે મને ચેલેન્જ આપો તો હું મહેનત કરીને મહાન બનવાના સત્યોનું એક લીસ્ટમાં લખી આપું: “હંમેશા ગમતું કામ જ કરો. ખુદને માટે કામ કરો. નબળું તો ક્યારેય ન કરો. ક્યારેય કામની નિષ્ફળતામાં ઝૂકવું નહી. એજ કામ કરવું જે તમને સાચો અર્થ આપે છે, ખુશી આપે છે. સાહસ કરો. એવું કામ કરો જે તમારે માટે ખુબ જ અગત્યનું છે. એક જ કામ માટે તમારું સર્વસ્વ નિચોવીને મંડી પડો. દરેક અડચણ જો જન્મે છે તો તેનું મારણ પણ હોય છે. ક્યારેય મચક આપવી નહી. ખુદ સાથે સ્પર્ધા કરો. સ્પર્ધક થી ખુશ થાઓ, પણ ચિંતા ન કરો. અને જીવનના અંત સુધી આ રીતે મોજમાં રહી ઘસાતા રહો અને ઉજળા બનો.”
છે ને દસ બાર વાક્યોમાં આખા કામમાં જીતવાનો સાર. તમને પણ ખબર જ છે. હવે અંદર એક સવાલ પૂછો: શું ખૂટે છે? કેમ હારી જાઉં છું હું મારા ક્ષેત્રમાં. કેમ મારી અંદર આગળ વધવાની આટલી તમન્ના હોવા છતાં હું આગળ વધી શક્યો નથી, અથવા ખુબ ધીમો છું?
જવાબ તમે ખુદ છો! ખુશીઓના ભોગે તમે બળી-બળીને આગળ તો વધી રહ્યા છો, પણ જયારે કમ્ફર્ટ ઝોનમાં પડ્યા હો છો ત્યારે આળસ કે પછી નબળા વિચારોને લીધે એ કામને તમે અવગણી નાખો છો. અંદરથી આવેલો નકાર તમને બીજા બહાનાં આપે છે. પછી થોડા સમયમાં બીજા કોઈ સફળ માણસને જોઇને તમને જયારે મોટીવેશનનો ધક્કો લાગે ત્યારે ફરી તમે પેલા કામને પકડીને ખુદને કોસવા લાગો છો.
ક્યાંક આપણે સ્વીકારવું પડે કે સામાન્ય રીતે આળસ કરીને કે પછી આવતીકાલ પર ઢોળીને આપણે કામને લગતી આપણી હાર, આપણી જીત, આપણી સફળતા, આપણી નિષ્ફળતા અને આપણી ખુશી...આ બધું જ થોડા કમ્ફર્ટ ઝોનમાં ભૂલી જતા હોઈએ છીએ. સામાન્ય દિવસોમાં અસામાન્ય સપના સાકાર કરવાનું વિચારીએ છીએ પણ એને લાગતું નાનકડું કામ પણ કરતા હોતા નથી.
“જે બનવું છે, જે કરવું છે, જે પાર પાડવું છે તે દિશામાં આ ક્ષણે, બરાબર વાંચજો ‘આ સેકન્ડે’ તમે શું કરી રહ્યા છો તે જ બધો બદલાવ લાવે છે. વર્તમાનને કઈ રીતે વાપરી રહ્યા છો તે અને તેજ મહત્વનું છે.” બાકી કામને લઈને ગમે તેટલું મોટીવેશન મેળવો, ગમે તેટલા સપના જુઓ કે ગામ આખાને વાતો કરો, એ બધું બોગસ અને ફોગટ છે.
આજના દિવસે તમારા સપના માટે કેટલું કામ કર્યું એ મહત્વનું છે. આવતીકાલનો સહારો ન લેવો પડે એ રીતે આજે જેટલી મહેનત કરી છે તે સાર્થક થવાની છે.
માણસ મુર્ખ છે. એટલા માટે કે એ પોતાની ખુશી, કોઈનો પ્રેમ, કોઈની દોસ્તી,...આ બધી લાગણીઓ માટે આવતીકાલ પર કશું ઢોળશે નહી. બધું આજે જ કરશે...પણ જયારે કામની વાત આવે ત્યારે નાલાયક બહાનાં આપીને બધું જ આવતીકાલ પર મુકીને આજે જલસા કરવા બેસી જાય છે. જોકે આના કારણો બે છે: ૧) તમને કામ ગમતું ન હોય ૨) તમારી જાતને તમે બરાબર જગાડી નથી.
જો કામ ગમતું ન હોય તો આગળના બધા લેખ એ માટે જ લખ્યા છે! જાતને જગાડવી હોય તો આગળના લેખ વાંચતા રહેજો.
