રૂપિયો કમાવા જેવી કોઈ ખુશી નથી!
ઘણી એવી રાતો નીકળી છે જેમાં રડવા સિવાય કશું જ કરી શકાતું નથી. કોઈ દોસ્ત નહી, કોઈ કુટુંબનું માણસ નહી, કોઈ લેખક નહી...કોઈ કામમાં આવતું નથી. માં-બાપને એ કહી શકાતું નથી હોતું. પોતાની જાતને કોસવા લાગુ છું. અંદરથી આગ ભભૂકી રહી છે, પરંતુ એ આગને ઠારી શકે એવું કશું જ હોતું નથી. કોઈ મોટીવેશન કામમાં આવતું નથી. મનમાં થાય છે કે કોઈ મને હાથ પકડીને બહાર કાઢો. પણ કોણ કાઢે? દરેકને પોતાની જીંદગી છે અને દરેક પોતાની પ્રાયોરીટી છે. ભૂખ મરી જાય છે. સારા દિવસોમાં જોયેલા સપનાઓ મરી જાય છે. કોઈ થુલીયા જેવો માણસ આવીને કહી જાય છે કે તારી કોઈ ઔકાત નથી.
મારો આત્મો એ સમયે એક જ વાત બબડ્યા કરે છે: એ લેખકડા...અત્યારે તું જે કઈ પણ છે એ બધું જ તારી ચોઈસ છે. શેનો રડે છે? શેનો આંસુ સારે છે. તારા આંસુ આ પરિસ્થિતિને બદલવાના નથી. આ લાઈફ કોઈ મુવી નથી કે તેમાં હંમેશા તરત જ કોઈ ટ્વીસ્ટ આવી જશે અને પળવારમાં બધું જ બદલાઈ જશે. આ કોઈ રેસ નથી કે તું હારી ગયેલો છે. આતો ગીત છે યારા. તારું ખુદનું ગીત. તારી મોજમાં રહીને, તારી આન-બાન-શાનથી ગાવાનું છે. તારા કર્મો જે છે એજ તું ભોગવી રહ્યો છે. જે દિવસો તે મહેનત નથી કરી તે દિવસો સામે પોતાનું ભરણું કરે છે. ભોગવ. અને રડ નહી, કારણકે અહી બધું જ તારી ચોઈસ છે. બધું જ બદલી જશે. બધું જ ઠેકાણે પડી જશે. આજે જે ખિસ્સું ખાલી છે અને જે હૃદય સપનાઓથી ભૂખ્યું છે એ બંને એક દિવસ ભર્યા-ભર્યા થઇ જશે. બસ તું ચાલતો રહે. અત્યારે અંધારામાં છે, કાલે અજવાળા થશે. જો તું નરકમાંથી જઈ રહ્યો છે તો પણ ચાલતો રહે. કાલે તું તારી જાતને સાબિત કરી દઈશ. આજે તારી ચોઈસ જો મહેનતની હશે તો કાલે તું કીંગ હશે.
એટલે આજે આ આંસુને બદલે હૃદયમાં જેટલો ગુસ્સો છે એને મહેનતમાં ફેરવ. પોતાના કમ્ફર્ટઝોન થી બહાર નીકળીને કામ કરતો જા. ધીરજ રાખ, બધું જ થઇ જશે.
----------------
અહી આ ધરતી પર જેટલા શ્વાસ મળ્યા છે એમાંથી મોટાભાગના શ્વાસ આપણે આપણી જાતને ખુશ રાખવાના વ્યર્થ પ્રયાસોમાં જ પસાર કરી નાખીએ છીએ. પરંતુ માણસ જ એક એવું પ્રાણી છે જેને ખુશ રહેવા માટે કોઈ કારણ જોઈએ છે! કેમ આપણે વિના કારણે ખુશ નથી રહી શકતા? કેમ? કેમ આપણે પોતાના મનને કમ્ફર્ટ મળી રહે એટલે આજના દિવસને પૂરે-પૂરો નીચોવી નથી શકતા? કેમ સાંજે કોઈ કામ પાર પાડવાનું નક્કી કર્યું હોય પરંતુ જમીને એ કામ બાજુમાં રહી જાય છે અને આપણે ફિલ્મ જોવા કે ગપ્પા મારવા બેસી જઈએ છીએ. એવી તે આપણી અંદર કઈ તાકાત ખૂટે છે જે પોતાના કમ્ફર્ટઝોન ને પાર કરી શકતી નથી અને હારી જાય છે. જે જાણે છે કે મારે આ ક્ષણે કામ કરવાનું છે છતાં એ કામ નથી કરતી પરંતુ પોતાની મોજમાં આવે એવો ટાઈમપાસ કર્યા કરે છે?
મારા અનુભવે કહીશ કે માણસની અંદર એ ‘બાઉન્સ-બેક’ થવાની ક્ષમતા જ બધું છે. જિંદગીના ખરા અંધારામાં કોઈ મોટીવેશન કામ નથી આવતું. કોઈ હાથ નથી પકડતું. કોઈ ટેકો નથી કરતુ. માણસ ને ખુદને પોતાની જાતને નોર્મલ લાઈફમાં બાઉન્સ-બેક કરવી પડે છે. જેટલી ઝડપથી તમે પાછા પોતાની જાતને સંભાળી શકો એટલી ઝડપથી તમે કામે લાગીને આગળ વધી શકશો. જેટલી ઝડપથી તમે કમ્ફર્ટઝોન માંથી બહાર નીકળી શકો એટલી ઝડપથી પોતાના કામ પુરા કરીને આગળ વધી શકશો.
અને એટલે જ આ રેસ નથી, આ જીવનગીત છે. પળ-બે પળ તમારો સાદ બેસી જાય, તમે મૂંગા થઇ જાઓ, પરંતુ જેટલી ઝડપથી એ ગીતને ફરી ચાલુ કરીને મોજમાં રહી ખોજ કરતા રહો એટલી ક્ષણો ઓછી વેડફી ગણાશે.
દિવસના કેટલાયે કલાક આપણે સાવ વ્યર્થ કાઢી નાખીએ છીએ. કશું જ કરતા નથી. હા...સપના જરૂર જોઈએ છીએ પરંતુ એ સપનું સાકાર થાય એવું એકપણ કામ આપણે આખા દિવસ માં કરતા નથી! તો કેમ ચાલશે? વળી દુઃખની વાત એ છે કે આપણને ખબર હોય છે કે આપણે ટાઈમપાસ કરી રહ્યા છીએ! ખબર હોય છે કે આવી કેટલીયે ‘આજ’ વીતી રહી છે અને વીતી જવાની છે જો ઉભા થયા નહી તો કઈ જ મળવાનું નથી.
આપણને સપનાઓ જોવા છે, સાકાર પણ કરવા છે, પરંતુ આજે એ સપના પાછળ નક્કર એવું કોઈ કામ કરવું નથી. સ્ટીવ જોબ્સ કહેતો: કે રોજે રાત્રે સુતા પહેલા હું અરીસા સામે જઈને મારી જાતને પૂછતો કે આજે તે જેવી રીતે જીવ્યું એ વ્યર્થ હતું? અને જયારે કેટલાયે દિવસ સુધી જવાબ ‘ના’ મળતો ત્યારે ખબર પડતી કે કશુંક ખોટું થઇ રહ્યું છે, અને માર્રે બદલવાની જરૂર છે. બસ...આપણે હવે એ અરીસા વાળા પ્રયોગની ખાસ જરૂર છે એવું લાગી રહ્યું છે. કારણકે અરીસો હોય કે ન હોય આપણને સુતા પહેલા ખબર જ હોય છે કે આજનો દિવસ કેવો ગયો છે.
સોલ્યુશન? બાઉન્સ બેક! જ્યાં સુધી કામ પૂરું ન થાય ત્યાં સુધી જપવું નથી, અને જમવું નથી. જો શું કામ કરવું એ ખબર ન હોય, અને શું પેશન છે એ ખબર ન હોય તો જ્યાં સુધી એ આત્મખોજ કરવામાં જાત સાથે જેટલા પ્રયોગ કરવા પડે એટલા પ્રયોગ કરીને એ ખોજ પૂરી ન થાય ત્યાં સુધી જપવું નથી. જ્યાં સુધી રૂપિયો એકાઉન્ટમાં ઘુસવા ન લાગે ત્યાં સુધી અવિરત મહેનત કરતી રહેવી છે.
જગત ભલે જે કહે તે પરંતુ હું સ્વ-અનુભવે કહીશ કે રૂપિયો ખુબ જ મહત્વનો છે. અતિ-મહત્વનો છે. રૂપિયો નથી તો કશું જ નથી. એની પાછળ ભાગજો. ગમે તેમ થાય એને પહેલા પકડજો. કામ તમને ગમતું હોય કે ન ગમતું હોય, પહેલા એ કામ થકી રૂપિયાને પકડજો. એ રૂપિયો જબરું રડાવે છે. એ જયારે ખિસ્સામાં ન હોય ત્યારે કોઈ ક્રિએટીવીટી કામ આવતી નથી. કોઈ માણસ કામ આવતું નથી.
તમારું મન કહેશે કે માણસે લાઈફમાં રૂપિયાની કમાણી સિવાય બીજા પ્લેઝર પણ જોવા જોઈએ ને? હું કહીશ કે રૂપિયો કમાવા જેવું પ્લેઝર એક પણ નથી. એ નથી તો કોઈ પ્લેઝર-ખુશી માણી શકાતા નથી. મેં હમણાં જ કહ્યું: માણસને ખુશ થવા માટે કારણની જરૂર કેમ પડે? કોઈ પ્રાણીને ખુશ થવા કારણ જરૂરી નથી. માણસને જ કેમ? પણ એમાં એક વાત ઉમેરી દેજો. માણસને કારણની જરૂર નથી જ. પરંતુ ખાલી ખિસ્સું, કે કોઈ લાગણી દુભાઈ જાય ત્યારે દુઃખ આવે છે, અને માણસને દુખી થવા માટે પણ કોઈ કારણની જરૂર નથી પડતી.
