Train Tales ..
આ પુસ્તક ના લેખક ની નામ છે
અંકિત દેસાઈ ..
આમ તો પુસ્તકો ઘણા લખાયા છે પણ ટ્રેન વિશે
આ પુસ્તક ...
વાર્તાઓનો સંપુટ છે કહો કે ચાવીને ચાવીને ભરેલો નાનો કોળિયો...
જેમાં કેટલીક રસપ્રદ વાતો છે ને આ નાની વાર્તાઓ માંથી પ્રગટ થતાં સૂક્ષ્મ અવલોકનો જેમાંથી ઉદભવતી કેટલીયે શિખામણો ને ઉપરાંત માનવ સ્વભાવ ની કેટલીયે બાબતો જે સામાન્ય રીતે નોંધ માં પણ ના લેવાતી હોય..
આપણી ઘણી વસ્તી એ ટ્રેન માં સફર કરે છે ,
ને ત્યાંના જનરલ ડબ્બા માં પ્રતિબિંબિત થાય છે સાચ્ચું ભારત ...
એક ગ્રાઉન્ડ રિયાલિટી ....
જમીન થી જોડાયેલા લોકો ને એમની જીદંગી ની વાર્તાઓ ...
ત્યાં ના દરેક મુસાફર ની એક વાર્તા છે ,જેમાં એ મુખ્ય પાત્ર છે જેની સાથે સંકળાયેલા છે કેટલાય જુદા જુદા ઘટનાઓ , એની મથામણ , ચિંતાઓ ને અધૂરી ઈચ્છાઓ ..
દરેક વ્યક્તિ કઈક પામવાની ભાગદોડ માં છે ને દરેક મંઝિલ જુદી જુદી છે જ્યાં પહોંચવાની દરેક ને ઉતાવળ છે પણ દરેક ના મનોભાવ જુદા જુદા છે ને જુદી જુદી રીતે તેઓ પોતાની જાત ને ધરપત આપે છે .
પોતાની સામે બેઠેલો માણસ કદાચ એના પછી ક્યારેય નથી મળવાનો , થોડા સમય માં એના સ્ટેશન પર ઉતરી જશે પણ થોડા વાર્તાલાપ માં અંગતતા કેળવવી દરેક મુસાફર જાણે છે , દરેક વ્યક્તિ થોડી ઔપચારિકતા થી શરૂ થયેલી વાત માં થી રાજકીય મંતવ્યો ને પોતાના સંતાનો ના લગ્ન સુધી ની વાતો ..
એ સતત જળવાયા કરે છે કેમ કે એ આત્મીય ભાવ અંદર થી કેળવાઈ જાય છે .
ટ્રેન માં ચડતી વખતે થયેલી ધક્કામુક્કી થી લઈને
સીટ મેળવવાની રકઝક માં ઝરતી ચકમક ,
ને ક્યું સ્ટેશન આવ્યું એવા સવાલો થી થતું સમાધાન ..
રેલવે સ્ટેશન ની પણ આખી અલગ વાર્તાઓ છે ને
જુદી જુદી ટ્રેનો ના timing નું થતું annoucement ..
દરેક માણસ રાહ માં હોય ને શોધતો રહે છે એની મઝીલ તરફ ની ટ્રેન ...
ખોટા સ્ટેશન પર ઉતરી જવાથી થતી માથાકૂટ પણ આ રેલ્વે મુસાફરી નો જ એક ભાગ છે ..
ક્યારેય તને ટિકિટ વિના મુસાફરી કરી છે ?!! કેમ કે એનું થ્રીલ પણ જેવું તેવું તો નથી જ...
TT થી ભાગતો ને જગ્યા ન મળવાથી તમારો સહયાત્રી જે બધા ને પૂછ્યા કરે કે કોઈ એના સ્ટેશન પહેલા તો નથી ઉતારવાનું ને !!!
ખીચોખીચ ભરેલી ટ્રેન માં જ્યારે ઉભુ રહેવાની જગ્યા શોધવી પણ અઘરી થઈ જતી હોય એવામાં ફટાફટ કૂદકા મારીને ભાગતો ફેરિયો ને એના અજીબોગરીબ સામાન વેચવાની પદ્ધતિઓ...
ને પછી તમે
મનને બારી માં રાખીને દૃશ્યો જોવા લાગી તો દૃશ્યમાન થાય ટ્રેન ની તેજ રફતાર સાથે ઉડીને રેસ લગાડતા આ અજાણ્યા પંખીડાઓ ને
પીળા ને લીલા રંગ ના અદભુત કોમ્બો ધરાવતા ખેતરો મસ્ત કેનવાસ રાચતા હોય..
ને સૂર્યાસ્ત સમયે રતુંબડા રંગ ની બની ગયેલા સૂર્યનારાયણ પૃથ્વી ના બીજા ગોળા ને પ્રકાશિત કરવા જવા લાગ્યા હોય એવો એ સૂર્યાસ્ત ...
આ પુસ્તક માં એક વાક્ય છે કે વતન પર જતી ટ્રેન માં બેસીને ત્યાં સુધી ના જવાનું દુઃખ જ્યારે ચચરે ..
આમ તો વાત સરળ છે ને નોકરી ધંધા માટે બહાર ગામ રહેતા લોકો ને જ્યારે ટ્રેન માં એમના વિસ્તાર નું કોઈ મળી આવે ત્યારે થતો ઉમળકો જેવો તેવો તો હોતો જ નથી ને લાંબી ડયૂટી પૂર્ણ કરીને ટુંકી રજાઓ માં ઘરે જતો સેના ના જવાન ના ચહેરા ના ઉદગાર..
પેટ અને જરૂરિયાતો નું એક અલાયદું દર્શનશાસ્ત્ર હોય છે જેમ સિદ્ધાંત ઓન વિશિષ્ટ હોય છે ને દરેક ફેરિયા ની વૃત્તિ અલગ અલગ હોય પણ આ થોડા થોડા ફદીયાઓથી પોતાના આંતરડી ઠારવા માટે ની આ ગડમથલ તો સમાન જ હોવાની ...
ટ્રેન સાથે અથડાઈને જતાં જીવ ..અકસ્માત હોય કે આપઘાત પણ આપણા મન માં અરેરાટી ફેલાવી મૂકે , હાં એ વ્યક્તિ આપણું એકેય રીતે સંબંધી નથી કે આપણી સાથે લાગણીઓ થી જોડાયેલું થોડી વાર પછી તો કેટલાક ચર્ચાઓ એના શરીર નું શું થયું હશે ને એના સ્વજનો પર શું આપવીતી ગુજરશે આ બધા પ્રશ્નો ઉદભવે ને પછી તો રોજિંદી દિનચર્યા માં આપણે વ્યસ્ત થતાં જઈએ..
ટ્રેન ની બારી માંથી દેખાતી વૃક્ષો નું સૃષ્ટિ ને એમાં ક્યાંક આ ઝૂંપડપટ્ટી, આ લોકો ન્યૂનતમ સાધનો ને માત્ર સામાન્ય જરૂરિયાત માટે સતત કોઇ જ ફરિયાદ વિના પ્રયાસો કરતાં જોવા મળે કેમ કે એમની પાસે દોષારોપણ કરવા માટે કશું છે જ નહિ , હાથ લાગ્યું એને જ હથિયાર ગણી ને આ વગડાઉ જમીનો થી લઈને શહેર ની ગીચતા માં અસ્તિત્ત્વ ટકાવવાની જીજીવિષા છે . કદાચ ક્યાંક આમ ગુનાખોરી નું પણ પ્રમાણ છે ને છીનવી લેવાની વૃત્તિ બસ પેટિયું રળવા ના આશય થી જ હશે .
