ભારતીય પોલીસ હોય કે આર્મી, આ જેવા જાગ્રત અને અત્યંત ગંભીર સ્ટાફમાં અંધશ્રદ્ધા માટે કોઈ સ્થાન નથી. પરંતુ આ ભારતીય સેનાની શ્રદ્ધાની વાર્તા છે, જે વાસ્તવિક હોવા છતાં અવિશ્વસનીય છે.
એક સૈનિક છે, જે પોતાનું કામ મરણોપરાંત પણ સંપૂર્ણ સમર્પણ અને નિષ્ઠાથી કરી રહ્યો છે. મૃત્યુ પછી પણ તે સેનામાં કામ કરી રહ્યો છે અને તેને બઢતી પણ આપવામાં આવી છે. આ આશ્ચર્યજનક વાર્તા બાબા હરભજન સિંહની છે. 30 ઓગસ્ટ 1946 ના રોજ જન્મેલા બાબા હરભજન સિંહને 9 ફેબ્રુઆરી 1966 ના રોજ ભારતીય સેનાની પંજાબ રેજિમેન્ટમાં કોન્સ્ટેબલ તરીકે ભરતી કરવામાં આવી હતી. 1968 માં, તે 23 મી પંજાબ રેજિમેન્ટ સાથે પૂર્વ સિક્કિમમાં સેવા આપી રહ્યો હતો. 4 ઓક્ટોબર 1968 ના રોજ, ખચ્ચરનો કાફલો લઈ જતી વખતે, પૂર્વ સિક્કિમના નાથુ લા પાસ પાસે તેનો પગ લપસી ગયો અને ખીણમાં પડ્યા બાદ તેનું મૃત્યુ થયું. પાણીનો તીવ્ર પ્રવાહ તેના શરીરને ધોઈ નાખ્યો અને તેને 2 કિલોમીટર દૂર લઈ ગયો. એવું કહેવાય છે કે તે તેના સાથી સૈનિકના સ્વપ્નમાં આવ્યો હતો અને તેના શરીર વિશે માહિતી આપી હતી. ત્રણ દિવસની શોધખોળ બાદ બાબા હરભજન સિંહનો મૃતદેહ ભારતીય સેનાને તે જ સ્થળેથી મળી આવ્યો હતો.
એવું કહેવાય છે કે સ્વપ્નમાં જ તેણે પોતાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી કે તેની કબર બંધાય. તેમની ઈચ્છાને ધ્યાનમાં રાખીને તેમના માટે એક કબર પણ બનાવવામાં આવી હતી. આ સ્થળે લોકોને ઘણી શ્રદ્ધા હતી, તેથી ભક્તોની સગવડને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતીય સેનાએ 1982 માં 9 કિમી નીચે તેની સમાધિ બનાવી હતી, જે હવે બાબા હરભજન મંદિર તરીકે ઓળખાય છે. દર વર્ષે હજારો લોકો અહીં દર્શન કરવા આવે છે. તેમની સમાધિ વિશે એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં થોડા દિવસો માટે પાણીની બોટલ રાખવાથી ચમત્કારિક ગુણ મળે છે અને 21 દિવસ સુધી તેનું સેવન કરવાથી ભક્તો તેમના રોગોથી મુક્તિ મેળવે છે.
કહેવાય છે કે મૃત્યુ પછી પણ બાબા હરભજન સિંહ નાથુ લાની આસપાસ ચીની સેનાની ગતિવિધિઓની માહિતી તેના મિત્રોને સપનામાં આપતા રહ્યા, જે હંમેશા સાચી સાબિત થઈ. અને આ હકીકતના આધારે, તેમને મરણોત્તર ભારતીય સેનાની સેવામાં મૂકવામાં આવ્યા હતા. તેમના મૃત્યુને 48 વર્ષ થઈ ગયા છે પરંતુ આજે પણ બાબા હરભજન સિંહની આત્મા ભારતીય સેનામાં પોતાની ફરજ બજાવી રહી છે. બાબા હરભજન સિંહને નાથુ લા ના હીરો પણ કહેવામાં આવે છે.
બાબાના ચંપલ અને અન્ય વસ્તુઓ બાબાના મંદિરમાં રાખવામાં આવી છે. ભારતીય સેનાના જવાનો બાબાના મંદિરની રક્ષા કરે છે. અને દૈનિક તેમના પગરખાં પોલિશ કરો, તેમનો ગણવેશ સાફ કરો, અને તેમનો પલંગ પણ બનાવો. ત્યાં તૈનાત સૈનિકોનું કહેવું છે કે સાફ કરેલા પગરખાં કાદવથી કોવરાયલ છે અને તેમના પલંગ પર ગણો દેખાય છે. માત્ર ભારત જ નહીં પણ ચીની સેના પણ બાબાના આત્મા સાથે જોડાયેલી વાતો કહે છે. ચીની સૈનિકોએ તેમને ઘોડા પર બેસીને રાત્રે પેટ્રોલિંગ કરવાની પણ પુષ્ટિ કરી છે. ભારત અને ચીન આજે પણ બાબા હરભજનના અસ્તિત્વમાં માને છે. અને એટલે જ બંને દેશોની દરેક ફ્લેગ મીટિંગમાં બાબા હરભજનના નામે ખુરશી પણ રાખવામાં આવે છે
તમામ ભારતીય સૈનિકોની જેમ બાબા હરભજનને પણ દર મહિને પગાર આપવામાં આવે છે. આજે પણ સેનાના પગારપત્રકમાં બાબાનું નામ લખેલું છે. તેમને સેનાના નિયમો અનુસાર બઢતી પણ આપવામાં આવે છે. હવે બાબા સૈનિકથી કેપ્ટન સુધી આવ્યા છે. દર વર્ષે તેઓને 15 સપ્ટેમ્બરથી 15 નવેમ્બર સુધી બે મહિનાની રજા આપવામાં આવી હતી અને સ્થાનિક લોકો અને સૈનિકોને તેમના જ ગણવેશ, ટોપી, પગરખાં અને વર્ષનાં પગારમાં સરઘસમાં બે સૈનિકો સાથે નથુલા, ન્યૂ જલપાઈગુડી રેલવે તરફથી લશ્કરી ગાડીમાં સ્ટેશન. ત્યાંથી તેને ડિબ્રુગઢ અમૃતસર એક્સપ્રેસ દ્વારા જલંધર (પંજાબ) લાવવામાં આવશે. ટ્રેનમાં નામની ટિકિટ પણ બુક કરવામાં આવી હતી. અહીંથી આર્મીની ગાડી તેમને તેમના ગામમાં ઉતારતી. બધું ત્યાં તેની માતાને સોંપવામાં આવ્યું હોત અને પછી તે જ ટ્રેન દ્વારા તેની શ્રદ્ધા અને આદર સાથે તેની કબર પર પાછું લાવવામાં આવ્યું હોત. પરંતુ થોડા વર્ષો પહેલા આ માન્યતાને અંધશ્રદ્ધા કહેવા લાગ્યા, ત્યારથી આ યાત્રા બંધ થઈ ગઈ.
આવી શ્રદ્ધા પર પ્રશ્ન થઈ શકે છે અને તેને અંધશ્રદ્ધા કહી શકાય, પરંતુ ભારતીય સૈનિકો માને છે કે તેઓ અહીંથી શક્તિ અનુભવે છે.
લેખક કાળુજી મફાજી રાજપુત
ફોન નં 9081294286
