ઝાંઝર મનોજ જોશી દ્વારા પુષ્તક અને વાર્તા PDF

Featured Books
  • ચતુર

    आकारसदृशप्रज्ञः प्रज्ञयासदृशागमः | आगमैः सदृशारम्भ आरम्भसदृश...

  • ભારતીય સિનેમાનાં અમૂલ્ય રત્ન - 5

    આશા પારેખઃ બોલિવૂડની જ્યુબિલી ગર્લ તો નૂતન અભિનયની મહારાણી૧૯...

  • રાણીની હવેલી - 6

    તે દિવસે મારી જિંદગીમાં પ્રથમ વાર મેં કંઈક આવું વિચિત્ર અને...

  • ચોરોનો ખજાનો - 71

                   જીવડું અને જંગ           રિચાર્ડ અને તેની સાથ...

  • ખજાનો - 88

    "આ બધી સમસ્યાઓનો ઉકેલ તો અંગ્રેજોએ આપણા જહાજ સાથે જ બાળી નાં...

શ્રેણી
શેયર કરો

ઝાંઝર


ઝાંઝર

વાસંતી વનવગડાની વિકસતી જતી ફૂલપાંદડી હતી. વનરાવનની વચ્ચે પાંગરતા પ્રકૃતિનાં સૌંદર્યની પ્રકટ પ્રતિમા હતી. ગામડાં ગામનાં એક ગરીબનાં ઝૂંપડાંમાં ચીંથરે વીંટાળેલું રતન પેદા થયું હતું. વસંતઋતુમાં વગડામાં જન્મેલી બાળકીનું નામ મા એ અજાણતા જ 'વાસંતી' રાખી દીધું હતું. બાલ્યાવસ્થા પૂર્ણ કરી, કિશોરાવસ્થામાં પ્રવેશતા તો વાસંતી પોતાનું નામ સાર્થક કરતી હોય, એમ પૂષ્પ-કળીની જેમ ખીલવા લાગી.

સોળમી વસંત વીતતા તો વાસંતી ખુદ વસંત બની ગઈ ! તેના સૌંદર્યની મહેકતી સુવાસે આખા પંથકના યુવાનોને ઘેલા કરી મૂક્યા. મા-બાપને ચિંતા થતી હતી. ઈશ્વરે આપેલાં આ મોંઘામૂલાં વરદાનને ગમે તે હાથમાં સોંપાય તેમ હતું નહીં. વાસંતીનો હાથ માગવા તો દરરોજ - સૂરજ ઉગે ત્યારથી - કેટલાય આશાભર્યા યુવાનો પોતાના વડીલોને મોકલતા. મા-બાપ ગરીબ હતા પણ સમજદાર હતા. ભગવાને આપેલી ભેટને જીવની જેમ જાળવતા. એને ભળતા જ હાથોમાં સોંપીને એનો ભવ ન બગડે, એ માટે સભાન પણ હતા.
વાસંતીને નૃત્યનો શોખ હતો. કોઇ સાજ-સંગીત વિના જ, જંગલમાં વિહરતી મયુરીની માફક તેના પગ થરકતા, ત્યારે વૃક્ષ- વનરાઇ પણ પોતાની શાખાઓ હલાવીને અને પંખીઓ પાંખો ફફડાવીને જાણે દાદ દેતાં હોય એવું અનુભવાતું. વાસંતી હસતી ત્યારે મંદિરની આરતી ટાણે ઘંટડીનો મધુર રણકાર ઊઠતો હોય એવું ભાસતું.

વાસંતી મોટી થતાં જ તેના સમજદાર માતા-પિતાએ વાડી-ખેતરમાંથી તેમનું રહેઠાણ બદલી નાખ્યું અને ગામમાં રહેવા આવી ગયા. મહાદેવભાઇના ઘરના પાછલા વરંડાના ભાગને અડીને તેમણે ઘર રાખી લીધું હતું. મહાદેવભાઇ ગામના કર્મકાંડી બ્રાહ્મણ હતા. તેમના ઘરે ઘણાં વર્ષો પછી દીકરો જન્મેલો. કામદેવનો અવતાર થયો હોય, એવા રૂપાળા પુત્રનું નામ તેમણે મોહન રાખ્યું હતું. બ્રાહ્મણ કુળની ખાનદાની અને ધર્મના સંસ્કાર સાથે ઉછરેલો મોહન સુદ્રઢ શરીર ધરાવતો, સુંદર અને સુશીલ યુવાન હતો. ગામડાંમાં અભ્યાસની સુવિધા ન હોવાથી નાનપણથી જ બાજુનાં શહેરમાં રહેતા મામાના ઘેર રહીને ભણતો હતો.

વાસંતી હવે અઢાર વર્ષની રૂપયૌવના બની ચૂકી હતી. અઢાર ચોમાસા વટાવી ગયેલી વાસંતીની પાંપણોમાં ય સોણલાં સજવાં લાગ્યાં હતાં. મહેકતું યૌવન સુંવાળા સાથની ઝંખના કરતું હતું. વાસંતી ભોળી હતી પણ ભોટ જરા ય ન હતી. સ્ત્રી સહજ છટ્ઠી ઇન્દ્રીયથી સામેની વ્યક્તિને પારખી લેતી વાસંતી વાવાઝોડા વચ્ચે ય પોતાના અબોટ જોબનને સંભાળી શકતી હતી. શમણાંનો સાથીદાર ન મળે, ત્યાં સુધી જાતને જાળવતી વાસંતીને જોડીદારની ઝંખના જરૂર હતી, પણ જલ્દી ન હતી. તે આતુર હતી, પણ અધીર ન હતી.

મોહન વેકેશનમાં ઘેર આવતો. આવાં નાનકડાં ગામમાં વાસંતીથી તે અપરિચિત હોય એવું તો ન જ બને. પણ જન્મજાત સારપ ધરાવતો યુવાન મોહન વિદ્યાભ્યાસમાં જ મગ્ન રહેતો. ગ્રેજ્યુએશન પૂરું કર્યા પછી આગળના અભ્યાસ માટે મહાનગરમાં જવું પડે તેમ હોવાથી, તે લાંબાં વેકેશનમાં ગામડે આવેલો. પડોશમાં જ રહેતા ગરીબ પણ સાદા અને સરળ એવા શ્રમિક પરિવારના ઘરે, સ્વાભાવિક રીતે જ એકબીજાનો આવરો-જાવરો રહેતો. સુંદરતા અને સંસ્કારની મૂર્તિ એવી વાસંતી સુઘડ અને હાથની ચોખ્ખી હતી. તેથી ગોરાણી મા વાર-તહેવારે તેને કામે બોલાવતા. વાસંતી પણ જાણે હાથ-વાટકીની જેમ ગોરાણીમાનું બધું કામ કરતી. ગોર-ગોરાણી બંને ભોળા અને ભદ્રીક હતા. વાસંતી અને તેના ઘરના સભ્યોને - પડોશી હોવાને નાતે- ખૂબ સાચવતા.

મોહન લાંબું વેકેશન ગાળવા માટે જ્યારે ગામડે આવ્યો, ત્યારે વાસંતી તેના ઘેર જ હતી. મા પાડોશમાં ગયેલી અને મહાદેવભાઇ મંદિરે હતા. વાસંતી ઘરકામ આટોપીને મા ની રાહ જોતી હતી. મોહન અચાનક જ આવી ગયેલો. તે જેવો ડેલીનું બારણું ખોલીને ઘરમાં પ્રવેશ્યો, ત્યાં સામે જ સંગેમરમરની જીવંત પ્રતિમા ઊભી હતી. આ રીતે, આટલી નજીકથી વાસંતીને જોવાનો પ્રસંગ તેના માટે પહેલી વાર જ આવ્યો હતો. નજર સામે જ સ્વર્ગ લોકની અપ્સરાને જોઈ, તેને લાગ્યું કે કવિની પ્રેમ- નીતરતી ગઝલ નારી દેહ ધારણ કરીને પ્રકટ થઇ હતી ! કોઈ ચિત્રકારની અદ્ભુત છબિ જાણે જીવંત થઈને સામે ઉભી હતી. અપલક નેત્રે મોહન તેને જોઈ રહ્યો.

વાસંતી માટે પણ આમ સાવ સન્મુખ ઉભેલા કામદેવ સમાન યુવાન ઉભો હોવાનો અનુભવ નવો જ હતો. તે પણ અપલક નેત્રે મોહનને જોઈ રહી.બન્નેની દ્રષ્ટિ વચ્ચે તારામૈત્રક રચાયું. એકબીજા માટે જ સર્જાયા હોય, તેવા યુવાન હૈયાઓની ધડકન તેજ થઇ ગઇ. નજરોમાં પ્રેમનાં મેઘધનુષ્ય રચાઇ ગયાં. પહેલી નજરનો પ્રેમ પાંગરી ચૂક્યો. પછી તો કોઇને કોઇ બહાને વાસંતીની અવરજવર વધી. મોહન પણ એની રાહ જોયા કરતો. શબ્દો મૌન હતા પણ બંનેની આંખોએ પ્રેમનો એકરાર કરી લીધેલો. વાસંતીએ તેને મનના માનેલા માણીગર તરીકે ચિત્તમાં સ્વીકારી લીધેલો. મોહન પણ સ્વપ્ન સુંદરી વાસંતીને પોતાની જીવનસંગિની રૂપે જ નિહાળતો. બંને સંસ્કારી, બંને સમજદાર, બંનેના જીવનમાં પ્રથમ પ્રેમ અને બંનેનો પરસ્પરને પામવાનો સંકલ્પ!- શબ્દ વિના જ બંનેએ આ યોગાનુયોગને સમજી અને સ્વીકારી લીધો હતો.

ગામના પાદરમાં વહેતી બારમાસી નદીના ઉપરવાસમાં, થોડે દૂર જતાં નદીકાંઠે જ એક વિશાળ વટવૃક્ષ હતું. રસ્તાથી થોડે દૂરનું સ્થાન હોવાથી ત્યાં બહુ અવર જવર રહેતી નહીં. બંને પ્રેમીઓનું તે મિલન સ્થાન બન્યું. દિવસો વિતતા ગયા. પ્રેમ પ્રગાઢ બનતો ગયો. સાથે મળીને બંને ભાવિ જીવનના સ્વપ્ના સજાવતા. સહજીવનની અવનવી કલ્પનાઓથી બંને રોમાંચ અનુભવતા. મોહને નક્કી કર્યું હતું કે પોતાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કરી અને જેવો તે નોકરીએ લાગશે કે તરત જ તે વાસંતીને પોતાની જીવનસંગિની તરીકે પસંદ કરશે. પણ ત્યાં સુધી આ વાત મા-બાપ પાસે જાહેર કરવાનું તેને યોગ્ય ન લાગ્યું. બંને મૂંઝવણમાં હતા કે તેમના પ્રેમ અને લગ્નની વાત વડીલોના કાને કઇ રીતે નાખવી? 'બ્રાહ્મણ પરિવાર અને ખેત-મજુર પરિવારનો સબંધ કઈ રીતે શક્ય બનશે?' - તેની બન્નને ચિંતા હતી.

વાસંતીનો નૃત્ય પ્રેમ જાણીને મોહને તેને ઝાંઝર લઈ આપ્યા. વડલાનાં વૃક્ષ નીચે બેસીને તેણે પોતે જ પોતાના બંને હાથથી પહેલી વખત વાસંતીને ઝાંઝર પહેરાવ્યા, તે દિવસે વાસંતીના પગમાં પાંખો ફૂટી. પછી તો જાણે વિશ્વામિત્રને રીઝવવા મેનકા નૃત્ય કરી રહી હતી. આખરે નૃત્ય પૂરું થયું. પરસેવે રેબઝેબ થઈને વાસંતી પ્રિયતમના ખોળામાં ઢળી પડી. મોહને પોતાના બંને હાથોથી વાસંતીને ઊંચકી, બાથમાં લઇ, દોડીને વહેતી નદીમાં કૂદી પડ્યો.

નદીનાં શીતળ જળમાં બંનેનાં બદન ઠંડાં થઇ ગયાં. પણ ભીતર જાણે કે કામ અને રતિનો પ્રાદુર્ભાવ થઇ ઉઠ્યો. સ્થળ-કાળ, નાત-જાત અને દેહ-મનનું ભાન વિસરાયું. સમય થંભી ગયો. સૂર્યનારાયણે ક્ષિતિજના પાલવમાં મોઢું સંતાડી દીધું. ભાવ સમાધિ છૂટતાં જ બંને વાસ્તવિકતાની ધરતી પર આવ્યા. પરમ પ્રેમની પરિપૂર્ણતા અનુભવતા બંને યુવાન દેહ અળગા થયા. લજ્જાના ભારથી ઝૂકેલી આંખે વાસંતી ઘર તરફ વળી. અચાનક જ ઘટેલી આ અનન્ય ઘટનાની અલૌકિક અનુભુતીથી અભિભૂત બનેલો મોહન પણ ઘેર પહોંચ્યો.

બીજા દિવસે મોહન વડલા નીચે તેની રાહ જોઈ રહ્યો હતો. સંકોચવશ કદાચ વાસંતી આજે નહીં આવે, એમ વિચારીને તે ઉદાસ હતો. ત્યાં જ ઝાંઝરનો મધુર રણકાર તેના કાને પડ્યો. પોતાના સ્વભાવથી વિપરીત, બિલકુલ ધીરાં ડગલે, નજર નીચી રાખીને વાસંતી કદમ માંડી રહી હતી. પાસે આવીને પગના અંગુઠાથી ધરતી ખોતરતી, તે એમ જ ઉભી રહી. મોહને તેનું બાવડું ઝાલીને બાજુમાં બેસાડી. પોતાની હથેળી તેના હાથમાં મૂકીને આકાશની સામે જોઈને બોલ્યો
"આ સમગ્ર પ્રકૃતિની સાક્ષીએ, ડૂબતા સૂરજની સાખે, આ વડલા નીચે હું તને મારી જીવનસંગિની તરીકે સ્વીકારું છું. ગમે તે સંજોગોમાં ય હું તારો હાથ કે તારો સાથ નહીં છોડું."
વાસંતી રડી પડી - "તું તો હવે મુંબઈ જવાનો... ત્યાં જઈને મને ભૂલી જઈશ તો ?"
વાસંતીને પોતાની ગોદમાં સુવાડી, સ્થિર આંખે અને દ્રઢ અવાજે તે બોલ્યો -" એવું કદી નહીં બને. હું તને લઇ જવા આવીશ. આ જ વડલાની નીચે તું મારી રાહ જોજે."
વાસંતીએ પહેરેલાં ઝાંઝરની જોડીમાંથી એક ઝાંઝર પગમાંથી કાઢીને તેણે મોહનને આપ્યું. મોહને આશ્ચર્યથી તેની સામે જોયું.
"એક ઝાંઝર તું રાખ અને એક ઝાંઝર હું રાખું. કારણ કે તારી ગેરહાજરીમાં હવે આ ઝાંઝરનો કોઈ દિવસ, કોઈ ઉપયોગ નહીં થાય. તું આવી અને તારી પાસેનું બીજું ઝાંઝર જે દિવસે મને ફરી પહેરાવીશ, તે દિવસે જ આ પગ નર્તન કરશે."

સજળ આંખે મોહને ઝાંઝર લીધું. ભારે હૈયે બંને જુદા પડ્યા. મોહન મુંબઈ પહોંચ્યો. મુંબઈમાં તેના યુપીએસસીના વર્ગો શરૂ થઈ ગયા હતા. છ માસની તાલીમ પછી પરીક્ષા આપવાની હતી. મેઘાવી મોહનને પ્રથમ પ્રયત્ને અને પ્રથમ ક્રમાંકે પરીક્ષા પાસ કરવાની ઈચ્છા હતી. તેથી તે તનતોડ મહેનત કરતો. કોલેજનો તેનો એક મિત્ર ગ્રેજ્યુએશન પછી વિરારમાં પ્રાઇવેટ જોબમાં ગોઠવાયો હતો. એક રવિવારે મોહન વિરાર પહોંચ્યો. ઘણા વખતે મળ્યાના આનંદમાં છુટા પડતા તો મોડી રાત થઈ ગઈ. આખરે રાત્રે સાડાબાર વાગ્યે વિરારથી ચર્ચગેટની ફાસ્ટ ટ્રેઇન મળી. મોડી રાતનો સમય હતો. મુસાફરો ઘણા ઓછા હતા.ત્રણેક કપલ,ચાર-પાંચ જેન્ટલમેન અને છ યુવતીઓ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં બેઠી હતી. છ સાત યુવાનો પણ હતા. જેમાં છેલ્લે દરવાજા પાસે ચાર યુવકો પત્તો ચીપતા બેઠા હતા. મોહન બારી પાસેની એક સીટ પર બેઠો.
વસઈ સ્ટેશને જ ચાર-પાંચ પેસેન્જર તો ઉતરી ગયા. અને પછી બોરીવલી માં તો મોટાભાગની ગાડી ખાલી થઈ ગઈ. ડબ્બામાં ચડનારા બે ત્રણ પેસેન્જર પણ છેવટે અંધેરી સુધીમાં ઉતરી ગયા. મોહન ચહેરા પર રૂમાલ ઢાંકીને, આંખો બંધ કરીને બેઠો હતો. અચાનક એક યુવતીની ચીસ સંભળાઈ - " હેલ્પ.... હેલ્પ... અરે છોડ... મુજે છોડ....છોડ દીજીયે.......પ્લીઝ કોઇ બચાઓ.."

મોહન સફાળો ઉભો થઇ ગયો. જોયું, તો દરવાજા પાસે ચારનાં જૂથમાં બેઠેલા યુવકોએ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં બાકી બચેલી એકમાત્ર યુવતીનો દુપટ્ટો ખેંચી લીધો હતો. બીજો તેને બાથ ભીડીને ઉભો હતો. બાકીના બે ટપોરીઓ તેની આગળ અને પાછળ ગોઠવાયા હતા. સુદ્રઢ કસરતી શરીર ધરાવતા ગ્રામ્ય યુવાન મોહને છલાંગ મારી. પોતાના તરફ પીઠ કરીને ઉભેલા યુવાનને પીઠ પર કચકચાવીને લાત ફટકારી. જોરદાર લાત વાગતાં, ગડથોલિયું ખાઈને, યુવતીનો દુપટ્ટો ખેંચીને ઉભેલા ટપોરી પર તે પડ્યો. તેના હાથમાંથી દુપટ્ટો છીનવીને મોહને યુવતીને બાથ ભીડીને ઉભેલા ગુંડાને મોં પર મુક્કો ફટકાર્યો. નાકમાંથી નીકળતાં લોહીને અટકાવતો તે બદમાશ, યુવતિને છોડીને પાછળ ઢળ્યો. મોહને યુવતિને કહ્યું - "જલ્દી સે ભાગ કર ચેઇન ખીંચીએ."

એટલામાં તો બાકીના ત્રણેય ગુંડાઓ મોહન પર તૂટી પડ્યા. યુવતી પણ હોશિયાર હતી. પોતાને ચેઇન ખેંચતાં અટકાવવા માગતા ગુંડાની આંખ પર પોતાની હેરપીન ઘોંચીને યુવતીએ સાંકળ ખેંચી. ટ્રેન ધીમી પડી, પણ ઉભી રહે, તે પહેલા ચારે ગુંડાએ મોહનને ચાલુ ગાડીમાંથી નીચે ફેંક્યો. અને પછી તરત જ બધા ધીમી પડેલી ગાડીમાંથી કૂદકો મારીને ભાગી છૂટયા.
ટ્રેન ઊભી રહી.પોલીસ આવી પહોંચી. યુવતીનું નામ રિયા હતું. પોતાને બચાવવા જતા ઇજા પામેલા યુવકને સૌ પહેલાં બચાવી લેવાં તેણે પોલીસને કહ્યું. પોલીસે તરત જ યુવક માટે એમ્બ્યુલન્સ બોલાવીને તેની તત્કાલ સારવારની વ્યવસ્થા કરી. સાથોસાથ રિયાની ફરિયાદ નોંધી.
મોહનને મારામારીમાં થયેલી ઇજા તો સામાન્ય હતી. પણ નીચે ફેંકાઇ જતાં મસ્તક પર વાગવાથી થયેલી ઇજા ગંભીર હતી. રિયાના પપ્પા પોતે જ ન્યુરોલોજીસ્ટ હતા. તેણે તરત જ તેમને બોલાવ્યા. પોલીસ કમ્પ્લેઇન નોંધાઇ. બીજી તરફ હોસ્પિટલમાં યુવકની સારવાર શરૂ થઈ. સંભાળ પૂર્વકની સારવારથી તે સાજો તો થઇ ગયો. પણ મગજ પરની ઇજાને કારણે તેની યાદદાસ્ત જતી રહી. ટ્રેનમાંથી ફેંકાતી વખતે જેમાં તેનું આઈ કાર્ડ હતું, તે વોલેટ ક્યાંક પડી ગયેલું. તેથી તે કોણ છે, ક્યાંનો છે, તેની કશી જાણ કોઇને થઇ શકી નહીં. રિયાએ પપ્પાને કહ્યું કે પોતાને બચાવવા માટે જિંદગીની પરવા નહીં કરનાર યુવકને તેનાં ઘેર પહોંચાડવાની જવાબદારી હવે તેની હતી. યુવકનાં પેન્ટનાં ખિસ્સામાં, પ્લાસ્ટિકની બેગમાં એક ઝાંઝર હતું. તે બસ ઝાંઝરને જોયા કરતો. રિયાને લાગ્યું કે ઝાંઝરની સાથે યુવકનું કોઈ પ્રબળ અનુસંધાન હતું. ડોક્ટરે પણ કહ્યું કે 'એ ઝાંઝરના માધ્યમથી જ કદાચ તેની યાદદાસ્ત પાછી આવશે.'

એકાદ સપ્તાહમાં યુવક હાલતો ચાલતો થઈ ગયો. મુંબઈના પેપર્સમાં તેના ફોટા સાથે કહાણી પ્રસિદ્ધ થઈ. પણ તેનું ગામ તો ગુજરાતના દૂરના એક ખૂણામાં હતું. ત્યાં સુધી મુંબઈના પેપર્સના સમાચાર કેમ પહોંચે? અજાણ્યા યુવકની આવી હાલત માટે રિયા પોતાને જ જવાબદાર માનતી હતી. જેમ બને તેમ જલ્દી તેને તેના ઘેર પહોંચાડવા એ તેની જવાબદારી હતી. ન્યુરોલોજીસ્ટ પપ્પાનો અભિપ્રાય હતો કે ઝાંઝર સાથેનું તેનું અનુસંધાન, જે સ્થળે અને જે વ્યક્તિ સાથે હશે, ત્યાં જ તેની સ્મૃતિ પાછી આવવાની સંભાવના વધારે છે. રિયા ઝાંઝર લઈને જ્વેલરની દુકાને પહોંચી. જ્વેલરે જોયું તો ઝાંઝર પર એક સ્થળે તેનો સિમ્બોલ હતો- 'પીપીપી'. શોપના માલિકે વિચારીને જણાવ્યું કે ઝાંઝરનો વધુ શોખ રાજસ્થાન અને ગુજરાતની સ્ત્રીઓમાં હોય છે. તેણે મુંબઈના ચાંદીના હોલસેલર પાસેથી ગુજરાત અને રાજસ્થાનના ડીલર્સનો નંબર લીધો. આખરે અમદાવાદના હોલસેલર પાસેથી તેને જાણવા મળ્યું કે પીપીપી એટલે 'પારેખ પૂનમચંદ પાવનલાલ'. એ નામની દુકાન ગુજરાતના સિદ્ધપુરમાં છે. રિયા પોતાના પરિવાર સાથે સિદ્ધપુર પહોંચી. જ્વેલરની દુકાનેથી જાણવા મળ્યું કે આવા મોંઘા અને ખાસ બનાવેલા ઝાંઝર છેલ્લા છ માસમાં માત્ર એક જ જોડી વેચાયેલા છે...... આખરે યુવકના ગામનો પતો મળ્યો.

અહીં ગામડે, મોહનના માતા પિતા પુત્રના કોઈ સમાચાર નહીં હોવાથી ઘણા ચિંતામાં હતા. રિયા તેના ઘેર પહોંચી. મહાદેવભાઇએ બધી જ વાત જાણી. ભગવાન ભોળાનાથ બધું સારું કરશે, તેવી શ્રદ્ધા વ્યક્ત કરી. પણ ઝાંઝરના રહસ્યની તો એમને પણ ખબર ન હતી. ગોરાણીમા એ ઝાંઝર જોયું. એમને યાદ આવ્યું કે આવું જ બીજું ઝાંઝર વાસંતી પાસે હતું. વાસંતી આવી. રડતી આંખે લજ્જાથી તેણે બન્ને વચ્ચે પાંગરેલા ઐક્યની વાત કરી. ડોક્ટરે કહ્યું કે મોહનને એ જ વડલા નીચે બેસાડી, એક ઝાંઝર પહેરીને વાસંતીને - પહેલાં જતી હતી એમ જ - તેની પાસે મોકલવી. વાસંતીના પગનાં ઝાંઝરનાં ઝણકારે મોહનનાં મનો-મસ્તિષ્કમાં સ્પંદનો પેદા થયાં. વાસંતી તેની પાસે ઝાંઝર ઝણકાવતી આવી કે તરત જ, તેને જોતાં-સાંભળતાં સાથે જ તેની સ્મૃતિ પાછી ફરી.

બંનેના જીવનમાં અને પરિવારમાં વસંત પ્રગટી. ગરીબ મજૂર માટે તો સોનાનો સૂરજ ઉગ્યો. ઘડિયા લગ્ન લેવાયા. રિયાએ નણંદ તરીકેની ફરજ નિભાવી. ભાઇ-ભાભી સાથે બે દિવસ ગામડે રોકાઈ, તેમને સાથે જ લઈ અને રિયાનો પરિવાર મુંબઈ પહોંચ્યો. ભાઈનું ક્લાસ વન ઓફિસર બનવાનું સપનું પૂરું કરવું, તે હવે રિયાનું ધ્યેય હતું.

મનોજ જોશી, મહુવા.
9824543497
manojhjoshi53@gmail.com