ભગવાન પર ભરોસો
वासुदेवपरा योगा वासुदेवपराः क्रियाः ॥
सभी वेद वासुदेवपर है, यज्ञ भी वासुदेव की प्राप्ति के लिए हि होते हैं; योग भी वासुदेवपर हि हैं, और सभी कर्म भी वासुदेव की प्राप्ति के हि साधन है ।
એક નાનકડા વાસમાં વસતી, નિરાશ્રય અને ખૂબ ગરીબ સ્ત્રી હતી. સંજોગોની માર મારવા છતાં એની નક્કી નિષ્ઠામાં કોઈ હલચલ ન હતી. જીવનના સૌ કપરા પડાવો છતાં, એ શ્રદ્ધા ને છોડતી ન હતી અને રોજ ભગવાન પાસે પોતાની વેદનાઓ વ્યક્ત કરતી. એક દિવસ તો એનો સહનશક્તિનો બાંધ ઘડી ગયો અને એને જાણે સ્વયં ભગવાનને આવકારવાનું મન થયું.
આનંદ માટે લડતા એ દિનચર્યાના એક દિવસમાં, એ સ્ત્રી દેવલોકને સંભળાય એવી નમ્રતા સાથે એક રેડિયો કાર્યક્રમમાં પ્રાર્થના કરી દીધી. એ શૂન્યને વિનંતિ કરી, “હે ઈશ્વર, આ ભુખી જાતને તારા પ્રભુતામાંથી થોડીક કૃપા આપી દે!”
तुलसी साथी विपत्ति के, विद्या विनय विवेक।
साहस सुकृति सुसत्यव्रत, राम भरोसो एक॥
- गोस्वामी तुलसीदास जी
(કોઈ પણ વિપત્તિ સમયે તમને આ સાત ગુણ બચાવશે: તમારું જ્ઞાન કે શિક્ષણ, તમારી વિનમ્રતા, તમારી બુદ્ધિ, તમારું અંદરનું સાહસ, તમારા સારા કર્મ, સત્ય બોલવાની આદત અને ઈશ્વર પરનો વિશ્વાસ).
ઉલ્લેખનીય વાત એ છે કે આ પ્રસંગને એક નાસ્તિક પુરુષ સાંભળી રહ્યો હતો. એની મનોદશામાં જે લોકો ભગવાનમાં વિશ્વાસ મૂકે છે એમની પર એક પ્રકારનો ખિસ્સાનો વિકાર હતો. એને આ સ્ત્રીની શ્રદ્ધા પર શંકા હતી, અને એનો મજાક ઉડાવવાની મૌકા શોધી રહ્યો હતો.
स्त्रीषु राजसु सर्पेषु स्वाध्यायप्रभुशत्रुषु। भोगेष्वायुषि विश्चासं कः प्राज्ञः कर्तुर्महति ॥
બુદ્ધિશાળી લોકો માટે આવશ્યક છે કે તેઓ સ્ત્રી, રાજા, સાપ, શત્રુ, ભોગ, ધાતુ અને લખેલી વાત પર વિશ્વાસ ન કરે.
નાસ્તિકએ તરત જ એ સ્ત્રીનું સરનામું નોંધ્યું અને પોતાનાં સંસાધનો ઉપયોગ કરીને પોતાની સેક્રેટરીને ખૂબ જ સારી અને પૂરતી ખાદ્યસામગ્રી ખરીદી એ સ્ત્રીના ઘરે પહોચાડવા મોકલી દીધી. પણ આ લાચારના વિજયને મજાકમાં ફેરવવાનો એક વિકૃત વિચાર મગજમાં ઘૂમી રહ્યો હતો. તેણે પોતાની સેક્રેટરીને આ સહાય પૂરી પાડવાની સાથે જ એ તોતામાંએ હુકમ આપ્યો કે જો આ ગરીબ સ્ત્રી પૂછે કે આ બધું કોણે મોકલાવ્યું, તો એને જવાબ આપવો કે “શેતાને મોકલાવ્યું છે.”
સેક્રેટરી સારા મનથી, પરંતુ આજીજી હુકમનું પાલન કરતી એ બધી મંગલ ચીજોને લઈ ગરીબ સ્ત્રીના નાનકડા, નમણિયાં ઘર સુધી પહોંચી. એ ઘરના દરવાજા પાસે પહોંચતાં જ બધી જરૂરિયાતવાળી વસ્તુઓ જોઈ સ્ત્રીનું ચહેરું તો કુદરતી ધન્યતાથી આભરાયું. જાણે એના એ સુખના આંસુ ઓગળીને આકાશ સુધી પહોચી ગયાં. એને જાણ ન હતી કે આ સૌ ક્યાંથી, કોણે મોકલાવ્યું.
ભારાવશથી એ સ્ત્રી એ બધી ચીજોને ઘરમાં ગોઠવતી રહી, શાંતિથી મોહિત થઈને એના નમ્ર હાથોથી દરેક વસ્તુને સ્થાન આપી રહી હતી. એને તો જાણે સમજાયું કે આ સમગ્ર જગત એ ભગવાનનો મહિમા જ છે.
હવે સેક્રેટરી અટકી રહી, વિચારતી હતી કે કદાચ આ સ્ત્રી પુછશે કે આ સહાય કોણે મોકલી છે. પણ કશું પૂછાયું નહી. આખરે નરસી થઈને તે ન જાણે કોઈ ફતકાની વેળા વિના મુંઝાઈને પૂછે છે, “શું તમને એ જાણવાની જરાય ઈચ્છા નથી કે આ બધું કોણે મોકલાવ્યું?”
જ્યારે એ શબ્દો સમાપ્ત થયા, સ્ત્રી એ એક સ્મિત સાથે ઉછેર્યું, “હું બહુ આભારી છું, કિન્તુ જાણો છો, જેણે મોકલાવ્યું હોય તેનો મારા માટે આશીર્વાદ. જ્યારે મારો ભગવાન હૂકમ કરે, તો શેતાનને પણ ભગવાનની આજ્ઞાનું પાલન કરવું જ પડે છે.”
આ શબ્દો એ નાસ્તિકને સહેજે પણ વાંધો ન હતું; એમના હૈયામાં કાંઇક ફિકર હતી, કશુંક ઉત્સાહ પણ હતો. એ જ્ઞાની થવાની કેડી તો પુરાઈ ગઈ.
अनन्याश्चिन्तयन्तो मां ये जनाः पर्युपासते।
तेषां नित्याभियुक्तानां योगक्षेमं वहाम्यहम्।।9.22।।
આ શ્લોકમાં ભગવાન એક મહત્વપૂર્ણ વચન આપે છે કે જે ભક્ત અનન્ય ભાવથી મારો ચિંતન કરે છે, પૂર્ણ નમ્રતાથી મારી પૂજા કરે છે અને દિન-રાત મારા સાથે જ જોડાયેલા રહે છે, એમના તમામ પ્રકારની આવશ્યકતાઓ અને કલ્યાણનો ભાર હું જાતે જ વહન કરું છું. યોગક્ષેમ-અપ્રાપ્યની પ્રાપ્તિ અને પ્રાપ્ત ની રક્ષા.