"યે ઝિંદગી ઉસીકી હૈ, જો કિસીકા હો ગયા
પ્યાર હી મેં ખો ગયા...."
અનારકલી મુવી નુ એ સમય નું મોસ્ટ રોમેન્ટિક સોન્ગ મોબાઈલ પર લગાવી ઈયર ફોન થી સાંભળી રહ્યા છો તમે મિસ નેહા ગણાત્રા. વતનથી કાફી દૂર એવા એક મેગાસિટી માં તમે કામથી જઈ રહ્યા છો. આમ તો તમે મુસાફરી ના શોખીન નથી પણ જયારે કરવી પડે ત્યારે જ કરો છો. દૂર ના સંબંઘી ને ત્યાં સામાજિક પ્રસંગે હાજરી આપવી પડે તેમ છે નેહા. મમ્મી પપ્પા તો "હવે અમારા થી મુસાફરી ખમાતી નથી... " કહી ને છૂટી ગયા અને તમને આગળ કરી દીધા. જોકે એમાં એમનો સ્વાર્થ એટલો જ હતો કે તમે ત્યાં જાવ, લોકો ની સાથે હળોમળો અને તમે કોઈ ને પસંદ કરો અથવા તમેં કોઈ ના ધ્યાન માં આવો. રવિવાર હતો તે ઓફિસે ય રજા હતી તો 'ના ' કેહવા તમારી પાસે યોગ્ય કારણ ના હતું અને જવા સિવાય છૂટકો ના હતો. પણ પ્રસંગ પત્યે તુરંત નીકળી જવા ની શરતે તમે તૈયાર થયાં છો નેહા કારણ કે આવા કોઈ સામાજિક મેળાવડા માં તમને જરાં પણ રુચિ નથી. આ બધું સમય નો બગાડ છે એવુ તમે દ્રઢ પણે માનો છો. તમારી જિંદગી માં સમાજનું કોઈ મહત્વ નથી કે સ્થાન પણ નથી નેહા તમે સ્વતંત્ર વિચારો ધરાવતી નવયૌવના છો. નોકરી કરો છો એટલે આર્થિક રીતેય સ્વતંત્ર જ છો. હા મમ્મી પપ્પા એજ તમારી દુનિયા હતી જ્યાં સુધી સહજ નું તમારા જીવન માં આગમન નહોતું થયું. સહજ મહેતા, તમારી સાથે જ ભણતો યુવાની અને જિંદગી થી તરબતર એક જિંદાદિલ ઇન્સાન હતો. એની હાજરી તમને ગમતી... કશું બોલચાલ વગર નો આ માત્ર અનુભવાયેલો સંબંધ હતો નેહા તમારા માટે. તમારી જેવી ગર્વિતા છોકરી માટે કોઈ પ્રત્યેનો લગાવ કબૂલ કરવું એ સ્વભાવ થી વિપરીત હતું. સામે સહજ પણ શરમાળ હતો. બંને ની નજર તો રોજ મળતી પણ દિલ મળે એ પહેલા પપ્પા ની બીજા શહેર માં બદલી થતા તમારે શહેર છોડવું પડ્યું હતું. અને આ સહજે તમારા દિલોદિમાગ પર એક ના ભૂલી શકાયઃ તેવી છાપ છોડી દીધી હતી જેના કારણે તમે આજેય પુરા આઠ વર્ષ પછીય કોઈનેય જીવનસાથી ચુની નથી શક્યા નેહા. સહજ તમારા ઝહેન માંથી જતો જ નથી.
હા તો મુસાફરી માં પાછા આવીયે, ચોમાસા ભરેલી સાંજ અને મુસાફરો થી ખીચોખીચ એવા ડબ્બા માં તમને ગૂંગળામણ થઇ રહી છે. સદભાગ્યે બારી પાસેની સીટ મળી છે. મુસાફરી આખી રાત ની છે અને એટલે તમે કાન માં ઈયર ફોન લગાવી નીંદ આવવા ની રાહ જોઈ રહ્યા છો. જેમ જેમ સાંજ ગાઢ બનતી જાય છે તેમ તેમ મુસાફરો ઘટતા જાય છે. જોકે તમને એના થી કોઈ મતલબ નથી નેહા તમે તો સહજ ને તમારી સાથે જ રાખો છો ચાહે સુખ હોય કે દુઃખ, ઘર હોય કે બહાર, સહજ યાદ રૂપે સદેવ તમારી સાથે જ છે.
"ઝીંદગિ કી ઉદાસ રાતો કો,
આપકી યાદ સે સજાયા ગયા... "
રાતના સાડા દસ વાગ્યાં હશે. મમ્મી સાથે ફોન પર વાત કરી હજુ તમે આંખો બન્ધ કરી જ હશે ત્યાં કોઇ સ્ટેશન આવતા એક યુગલ ચડે છે. તમે આંખો ખોલી સહેજ જોઈ લ્યો છો ને ફરી સુવાની કોશિશ કરો છો નેહા, એ વાત થી અજાણ કે આજે તમને બીજી દુનિયા ના પ્રેમ નો અનુભવ થવાનો છે. યુગલ એની વાતો માં મશગુલ હતું. દેખાવે સારા પરિવાર નું લાગતું હતું અને વાતો પરથીય સજ્જન હતું. ઊંઘ આવતી નથી અને ફોન ની બેટરી લો થઇ જવાથી તમે બારી બહાર જોવો છો નેહા. દૂર પૂનમ નો ચંદ્ર દેખાતો હતો. ખુબ આકર્ષક લાગતો હતો બિલકુલ તમારા સહજ ની જેમ. તમે મનોમન હાસ્યા નેહા "મારો સહજ... અરે એ તો અત્યારે કોઈ બીજા ના જીવન નું અભિન્ન અંગ બની ગયો હશે... "
"એક એક બાત યાદ હે આધિ રાત કે પુરે ચાંદ કો ...
જાગતે હુવે ભી રાત મેં ચેહરા એક હે લેતી હું નામ દો.
ખાલી હૈ તેરે બીના દોનોં અખિયાં તુમ ગયે કહાં... "
તમે આ વિચારી રહ્યા છો નેહા બરાબર ત્યારે જ... ત્યારે જ એ યુગલ માંથી છોકરી તમારી જાણ બહાર તમારી પાસે આવીને બેસે છે. અને ધીરે થી બોલે છે,
"ના એની પણ પ્રેમ યાત્રા તમારી સાથે જ છે... કોઈ ને તમારું સ્થાન અપાયું નથી... "
તમે ઝબકી ને બાજુ માં જોવો છો નેહા, એક સાથે ઘણા બધા સવાલો આંખ માં ભરી ને. એણે તરત કીધું, " હું આંચલ...અને આ મારી જીવન કથા નું અભિન્ન અંગ દેવ," તમે ધારી ને આંચલ ની સામે જોયું નેહા... હશે ઓગણીસ વિસ વરસ ની કદાચ, ઘઉં વર્ણો ચહેરો, સુંદર રીતે કોતરાયેલું નાક... ટૂંક માં નમણી હતી. ગોળ પાણીદાર ભોળાપણા ના ભાવ થી ભરેલી આંખો. પણ કશું ખૂટતું હતું એમાં. યુવાની ના ઉંબરે આવેલી યૌવના ની આંખો તો ઉત્સુકતા અને રોમાન્ચ થી તરબતર હોવી જોઈએ પણ આંચલ ની આંખોમાં તો ના સમજાય એવો અવકાશ હતો. તમે ઈચ્છા હોવા છતાંય એના ચેહરા પર થી આંખો ના હટાવી શક્યા નેહા.
ધીરે ધીરે હવે કમ્પાર્ટમેન્ટ માં તમે અને પેલું યુગલ જ બાકી રહ્યા. મૌન માં જાણે ઘણી વાતો થતી રહી. આંચલ એ મૌન ને વાચા આપવી શરુ કરી.
"લગ્ન માં જઈ રહ્યા છો કોઈના?... " ફરી એકવાર એ તમારા કહ્યા વિના તમારી મુસાફરી નું કારણ જાણી ગઈ. હવે બોલવા નો વારો તમારો હતો નેહા.
"હમ્મ હા, તમને કેમ ખબર? આંચલ... "
"...અરે મેડમ અહીં 100 માંથી 80 લોકો પ્રાસંગિક કારણોસર આ સમય ગાળા માં મુસાફરી કરતા હોય છે... "
"અચ્છા... "તમે આટલુ બોલ્યા નેહા.
"તમે ક્યાં પ્રસંગ માં જાવ છો?,"આંચલ ને પૂછ્યું તમે આગળ
તમારા સવાલ ના ઉત્તર માં આંચલ નીચું જોઈ જાય છે પણ દેવ ચમકે છે. ક્ષણ બે ક્ષણ તમારી સામું જોઈ નજર પાછી બાર ઠેરવે છે.
પાછુ મૌન... "અમારે તો એકબીજા નો સાથ જ પ્રસંગ છે... બહુ દૂર નથી જવું અમારે... "
બેગ માંથી તમે છાપા ના કાગળ માં લપેટેલાં ચણા મમરા કાઢો છો અને આંચલ ની સામે ધરો છો. નકાર માં માથું ફેરવી એ હસૅ છે. તમે હસીને વાત આગળ ચલાવો છો નેહા...
"હમ્મ લવ બર્ડ્સ છો એમ !તમારી જોડી સુંદર છે. ક્યાંના છો? "
"ઉત્તર ગુજરાત ના... "
"શું તમારી લવ સ્ટોરી સાંભળી શકું છું "તમે હળવાશ માં પૂછ્યું નેહા. હવે તમને આંચલ ગમવા લાગી હતી. તમે એની સાથે "સહજ "થયાં.
"ઉત્તર ગુજરાત ના એક નાનકડા ગામ માં પાડોશી હતા એકબીજાના, સાથે રમ્યા, સાથે ભણ્યા અને યુવાની માં પગરણ પણ સાથે જ પાડ્યા."
દેવ પણ રંગ માં આવ્યો એણે પણ વાત શરુ કરી, "મને આંચલ ની ભોળી શરારત ગમતી, એને જોવી ગમતી. એ મને પ્રેમ થી ખીજાય, આગ્રહ કરે અને જૂઠું જૂઠું નરાજ થાય એ ગમતું. એ માટે હું એને હાથે કરીને ચીડવતો...."દેવ ના ગમ્ભીર ચેહરા પર મુસ્કાન આવી અને આંચલ ના ગાલ શરમ થી લાલ બન્યાં.
તમને એમાં રસ પડ્યો. હમ્મ પછી?... ના જવાબ માં આંચલ બોલી,
"દીદી, પછી શું અમે આદર્શ પ્રેમી પેહલા આદર્શ સંતાન હતા માતા પિતા ના એટલે પ્રેમ નો ઈકરાર કરીનેય અમે ભવિષ્ય ને સ્થાયી કરવાનું વિચારતા હતા.એટલે જ્યાં સુધી દેવ IAS ઓફિસર ના બની જાય ત્યાં સુધી હું પણ મારાં ઘરે લગ્ન ની ના પાડતી ચાલી. ... "વાત કરતા કરતા આંચલ થોડી દુઃખી થોડી ગંભીર બનતી ચાલી
"અરે વાહ તો દેવસાહેબ IAS ની તૈયારી કરી રહ્યા છે એમ !!" તમે ખુશી અને ઉત્સુકતા મિશ્રિત લાગણી થી બોલી ઉઠ્યા નેહા.
થોડા મૌન પછી "...આંચલ... " દેવ નો થોડો ભારે અવાજ આવ્યો જાણે ખુબ ઊંડા કુવા માંથી આવતો હોય. તમે એ અનુભવ્યું નેહા કે વાતાવરણ પણ થોડું ભારે અને ગમગીન થયું છે.
ટ્રેનની ગતિ સામાન્ય કરતા થોડી વધી. આકાશ માં પૂરો અને આકર્ષક લાગતો ચંદ્ર અત્યારે પીળો અને ભયાનક લાગી રહ્યો હતો. ટ્રેન સિવાય કોઈ અવાજ નહોતો. કે આંચલ તમારી સામે ફરી, તમારી આંખ માં આંખ પરોવી ને બોલી,
"દીદી, પ્રેમ ને અવ્યક્ત ના રહેવા દેશો. એ તો પાણી સમાન છે બાંધી રાખશો તો ગંધાઈ જશે. એને વ્યક્ત કરી મસ્ત ખળ ખળ વહેવા દયો. શું ખબર ઈકરાર ની ગેરહાજરી ને કારણે ઝીંદગી ભર ફક્ત ઇંતેજાર રહી જાય. અને જિંદગી 'જો ' અને 'તો ' માં રહી જશે. "
ગજબ નું તેજ હતું આંચલ ના ચેહરા પર. આંખો સુંદર લાગી રહી હતી પણ હજી કંઈક ખૂટતું હતું. તમારો હાથ થોડો દબાવી સડાક કરતી એ ઉભી થઇ. આંખો પહોળી ની પહોળી રહી ગઈ તમારી નેહા જયારે તમે આંચલ ને દેવ ને ભેટી ને એક્ઝીટ ડોર પાસે જતાં જોઈ. એક ચીખ અને સન્નાટો... દેવ અને આંચલ ટ્રેન પરથી કૂદી પડ્યા. તમારી ચીસ ગળા માંજ દબાઈ ગઈ નેહા ગણાત્રા.
આ શું હતું? સુસાઇડ? ત્યાંજ ચણા મમરા નો ખાલી કાગળ ઉડીને તમારા ગાલ સાથે અથડાય છે. અને તમારું ધ્યાન ખેંચાય છે. એક વર્ષ જૂનું આ જ દિવસ ના ન્યૂઝ પેપર નો કટકો હતો. જેમાં આંચલ અને દેવ નો ફોટો હતો. ટાઇટલ હતું....
"ચાલતી ટ્રેન પર થી કૂદીને આપઘાત... " આગળ ના સમાચાર અવાચ્ય હતા પણ આટલા પરથી તમે એટલું તો સમજી ગયા કે આંચલ ની સુંદર આંખો માં શું ખૂટતું હતું. "જિંદગી " જે એણે એક વર્ષ પહેલા ગુમાવી છે.
સોનેરી સવાર... તમે મુકામે પહોંચી ગયા અને ફોન ચાર્જ થતા તરત જ તમે તમારી જૂની કલાસમેટ ને ફોન લગાવ્યો જે સહજ ની ધર્મ બહેન પણ છે. જેની પાસેથી સહજ નો ફોન લીધો. હવે ઘરે પાછા જઈ સૌથી પેલા સહજ ને ફોન કરશો. ઈકરાર -એ -ઇશ્ક કરવા.
પાછળ ની દુકાન થી ગીત સંભળાઈ રહ્યું છે...
"જિંદગી ઔર કુછ ભી નહીં
તેરી મેરી કહાની હૈ. "