ભાગ 3: માયાની શોધ ✨
જાનકના હાથમાં હવે બીજી ડાયરી હતી. એ ડાયરી, જે કદાચ માયાની અંતિમ લાગણીઓથી ભરી હતી… પણ કદાચ એ અંત ન હતો – એ એક નવી શરૂઆતનો પ્રારંભ હતો.
એ રાત્રિ આખી તેણે હોટેલના એક ખૂણામાં બેઠો હતો, એ પાનાં વાંચતો. પૃષ્ઠ પરથી પૃષ્ઠ ખુલતાં ગયા, અને બધાં સવાલોને નવા નામ મળતા ગયા. “મારી પાસે શબ્દો નહોતાં, પણ એ કાગળોએ બોલવાનું શરૂ કર્યું.” એ જ સાબિત કરતી હતી માયાની કલમ.
એના લખાણોમાં એક નામ વારંવાર આવતા હતું – "અશ્વિન."
કોણ હતો અશ્વિન?
એ ડાયરીમાં લખેલું હતું:
> "મને લાગતું હતું કે હું તારી સાથે બધું પૂરી જઈશ, જનક. પણ પછી જીવન કંઈક આવું વળી ગયું કે મારી પાસે બચવું પડ્યું… કોઈ માટે નહીં, પોતાને માટે પણ નહીં – કોઈક બીજાની હિફાજત માટે. અશ્વિન એ બાળક છે જેને હું એ પાપથી બચાવવું છે જે હું જીવતી રહી છું."
જાનકના મનમાં તોફાન ચાલતું હતું. શું માયા કોઈ બાળકની વાત કરતી હતી? એની પાસે દીકરો હતો? અને અશ્વિન શું એની જ સંતાન હતો?
આખું પાટણ હવે પણ સહેલાઈથી પૂછી શકાય એવું ન હતું. જાનકે લાઇબ્રેરીમાંથી મળેલી માહિતી આધારે અમદાવાદના નજીકના ગામમાં એવી એક સંસ્થા શોધી જ્યાં ક્યારેક માયાએ કામ કર્યું હતું – ‘નર્મદા આશ્રમ’.
જ્યાં તે પહોંચ્યો ત્યાં એક વૃદ્ધ મહિલાએ તેની આવકાર કર્યો, પણ આંખો સાવ ધારદાર અને ધ્યાનભર્યા હતા.
"તમે માયાના શું લાગો છો?" તેણે સીધો સવાલ કર્યો.
"દોસ્ત. સહકર્મી. અને કદાચ કંઈક વધુ."
એણે થોડી વાર વિચાર કર્યો. પછી એણે એક જૂનો બોક્સ કાઢ્યો.
"માયા ગયા પહેલાં આ બોક્સ મને આપ્યો હતો. કહ્યું હતું – કોઈ ખાસ પાત્ર આવશે… એને આપજો."
જાનકે બોક્સ ખોલ્યો. અંદર એક નાની ભીની ટી-શર્ટ, એક બાળકની છબી – અને એક પત્ર.
> "જનક,
જો તું અહીં સુધી આવી ગયો છે, તો આ એક સાબિતી છે કે તું મને efforts વગર ભૂલ્યો નથી. હવે તું જે વાંચશે એ બધું બદલશે. તું એક પિતા છે.
હા, અશ્વિન તારો છે."
જાનક stunned. જીભ ઉપરથી શબ્દો હરાવી ગયાં. હૃદય ધબકતો રહ્યો – બધું જ જાણે એકસાથે ઓગળી પડ્યું.
પત્ર આગળ કહે છે:
> "તને કહું તે પહેલાં, મેં ઘણાં પ્રયાસ કર્યા – પણ શંકા, વિશ્વાસઘાત અને માનવીય દબાણ વચ્ચે હું એ નિર્ણય લાવી શકી નહીં. હું દુઃખી છું કે તું મારી સાથે ન હતો જ્યારે અશ્વિનનો જન્મ થયો. પણ હું ગર્વથી કહું છું કે એ તારા જેવા આંખો ધરાવે છે… અને એના મનમાં એ સાફ નકશો છે જે તું છોડીને ગયો હતો."
જાનક હજી પાનાં પાનાં વહેતો રહ્યો… હવે એને માયાને શોધવાનો ઉદ્દેશ માત્ર આત્મસંતોષ માટે નહીં હતો – હવે એ પિતૃત્વ માટે પણ હતી.
એણે એક નવી દિશા પકડી – માયાના લખાણોમાં વારંવાર આવતા એક સ્થળનું નામ – ‘શ્રીનગર’. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં આવેલું માયાનું વતન.
જ્યાં એ પહોચ્યો ત્યાં બરફ પડે તેવું શીત હતું, પણ એના દિલમાં ઉકળાટ સતત. આખરે એક જૂની લાઇબ્રેરીના પાંદડાંઓમાં એ મળી – માયાની હસ્તલિખિત છબી.
"તમે માયાને ઓળખો છો?" એણે પુછ્યું.
લાઇબ્રેરિયન કહે, "અમે ત્યાં હતી, પણ હવે અહીં નથી. એ ગઈ ગયા વર્ષે. પણ જતી વખતે એમણે એક ચિત્ર મૂક્યું હતું."
એ ચિત્ર જોઈને જનક સ્તબ્ધ થઈ ગયો. એમાં માયા હતી – પણ તેના બાજુમાં એક બાળક હતો – અશ્વિન. અને એના પાછળ લખેલું હતું:
> "આ મારી દુનિયા છે… અને હવે એ દુનિયા તારી રાહ જોઈ રહી છે."
જાનકે મજબૂતીથી હાથમાં એ ચિત્ર પકડ્યું. પૃથ્વી પર એની પ્રથમ ફરજ હતી – એ બાળકને શોધવી, એને સાચવવી, અને એ દિશામાં ચાલવું જ્યાંથી એ એક પાંખ પાછી મળી શકે.
માયાનું એક પાનુ લખેલું હતું:
> "પાંખો ભેગી થાય એ પહેલા પવનની દિશા બદલવી પડે… શું તું એ કરશો? જો હા, તો તું મને ફરીથી શોધી શકીશ. જો નહીં, તો આ પાંખ તારી રહી જશે… અધૂરી."
