ટ્રેન એસી કમ્પાર્ટમેન્ટમાં મારી સામે બેઠેલી છોકરીએ મને પૂછ્યું, "હેલો, શું તમારી પાસે આ મોબાઈલનું સિમ કાઢવાનો પિન છે??"
તેણીએ તેની બેગમાંથી એક ફોન કાઢ્યો, તે તેમાં નવું સિમ કાર્ડ મૂકવા માંગતી હતી. પરંતુ સિમ સ્લોટ ખોલવા માટે પિન જરૂરી છે, જે તેની પાસે ન હતો. મેં હા પાડી અને મારી ક્રોસ બેગમાંથી પિન કાઢીને છોકરીને આપી. છોકરીએ આભાર કહીને પિન લીધો અને સિમ દાખલ કર્યા પછી મને પિન પરત કર્યો.થોડી વાર પછી તે ફરીથી અહીં-તહી જોવા લાગી, હું રહી શક્યો નહીં.. મેં પૂછ્યું "કોઈ સમસ્યા??"
તે ક્વોટ સિમ ચાલુ નથી થતું, મેં મોબાઈલ માંગ્યો, તેણે આપ્યો. મેં તેને કહ્યું કે સિમ હજી એક્ટિવેટ નથી થયું, થોડી વારમાં થઈ જશે. એક્ટિવેશન પછી આઈડી વેરિફિકેશન થશે, તે પછી તમે તેનો ઉપયોગ કરી શકશો.છોકરીએ પૂછ્યું, આઈડી વેરિફિકેશન કેમ??
મેં કહ્યું, "આજકાલ વેરિફિકેશન પછી સિમ એક્ટિવેટ થાય છે, આ સિમ કયા નામથી લેવામાં આવ્યું છે તેની વિગતો જણાવવા માટે કહેવામાં આવશે."
"ઓહ" ગણગણતી છોકરી
મેં દિલાસો આપતા કહ્યું, "તે કોઈ સમસ્યા નથી."
તે એક હાથે બીજાને દબાવતી રહી, જાણે તે કોઈ મુશ્કેલીમાં હોય. મેં ફરી નમ્રતાથી કહ્યું "જો તમારે ક્યાંક ફોન કરવો હોય તો મારો મોબાઈલ વાપરો"છોકરીએ કહ્યું, "અત્યારે ના, આભાર, પણ મને ખબર નથી કે આ સિમ કયા નામથી ખરીદ્યું છે"
મેં કહ્યું, "એકવાર તેને સક્રિય થવા દો, તે તેના નામ પર હશે જેણે તમને સિમ આપ્યું છે"
તેણીએ કહ્યું "ઠીક છે, ચાલો પ્રયત્ન કરીએ"
મેં પૂછ્યું "તમારું સ્ટેશન ક્યાં છે??"
છોકરીએ કહ્યું "દિલ્હી"
અને તુ?? છોકરીએ મને પૂછ્યું
મેં કહ્યું, "હું માત્ર દિલ્હી જાઉ છું, મારે એક દિવસનું કામ છે,તેણીએ કહ્યું, "ખરેખર આ બીજી ટ્રેન છે જેમાં હું આજે છું, અને મારે દિલ્હીથી ત્રીજી ટ્રેન પકડવાની છે, પછી કાયમ માટે મફત"
મફત??
પણ કઈ જેલમાંથી??
મને ફરી કુતૂહલ થયું કે આ નાનકડી, વિચારહીન છોકરી કઈ કેદમાં હતી..
છોકરીએ કહ્યું, એ જ જેલમાં હતી, જેમાં દરેક છોકરી છે. તમારા પરિવારના સભ્યો જ્યાં કહે ત્યાં લગ્ન કરો, તેઓ કહે તેમ કરો. હું ઘરેથી ભાગી ગયો છું..મને નવાઈ લાગી, પણ મારા આશ્ચર્યને છુપાવીને મેં હસીને પૂછ્યું, "તું એકલો દોડે છે? તારી સાથે કોઈ નથી દેખાતું?"
તેણીએ કહ્યું "એકલો નથી, સાથે કોઈ છે"તેને કહ્યું કે 'મેં પણ લવ મેરેજ કર્યા છે.'
આ વાત સાંભળીને તે ખુશ થઈ ગયો, "વાહ, કેવી રીતે ક્યારે?" પ્રેમ લગ્નની વાત સાંભળીને તે મારી સાથે વાત કરવામાં રસ લેવા લાગી.
મેં કહ્યું "ક્યારે કેવી રીતે? એ તો પછી કહીશ, પહેલા તું કહે તારા ઘરમાં કોણ છે?
તેણીએ હોશિયારીથી કહ્યું, "હું તમને કેમ કહું? તે મારા ઘરમાં કોઈ પણ હોઈ શકે, મારા પિતા, માતા, ભાઈ-બહેન, અથવા કદાચ ભાઈઓ નહીં, ફક્ત બહેનો જ હોઈ શકે, અથવા એવું પણ હોઈ શકે કે
WHO? મારા પ્રશ્નોનો અંત આવતો ન હતો
હું દિલ્હીથી બીજી ટ્રેન પકડીશ, પછી આપણે તે લોકોને આગલા સ્ટેશન પર મળીશું, અને તે પછી આપણે કોઈને મળીશું નહીં
ઓહ, તો તે પ્રેમની બાબત છે.
તેણીએ હા કહ્યુ
મેં તેને કહ્યું કે 'મેં પણ લવ મેરેજ કર્યામતલબ કે હું તમારું નામ પણ પૂછી શકતો નથી "હું કાઉન્ટર પર હિટ કરું છું"
તેણીએ કહ્યું, 'કોઈપણ નામ મારું હોઈ શકે છે, ટીના, મીના, રીના, કંઈપણ'
તે ખૂબ જ વાચાળ છોકરી હતી.. અહીં અને ત્યાં થોડી વાતો કર્યા પછી, તેણે મને વર્ગમાં નાના બાળકોની જેમ ટોફી આપી,
અવતરણ આજે મારો જન્મદિવસ છે.
થોડી જ વારમાં, અમે એકદમ નિખાલસ બની ગયા હતા, જાણે કે અમે એકબીજાને ઘણા સમયથી ઓળખીએ છીએ..
મેં તેને કહ્યું કે "હું 35 વર્ષનો છું, એટલે કે 17 વર્ષનો છું"
તેણે હસીને કહ્યું, "તને એવું નથી લાગતું."
હું હસ્યો
મેં તેને પૂછ્યું, "તું ઘરેથી ભાગી ગઈ છે, તારા ચહેરા પર ચિંતાના નિશાન પણ નથી, આવી બેદરકારી મેં પહેલીવાર જોઈ છે."પોતાના વખાણ સાંભળીને તે ખુશ થઈ ગઈ, તેણે કહ્યું, "તે લોકો, મારા પ્રેમીએ મને પહેલેથી જ સમજાવ્યું હતું કે જ્યારે તમે ઘરની બહાર નીકળો ત્યારે એકદમ શાંત રહો, પરિવારના સભ્યો વિશે બિલકુલ વિચારશો નહીં, તમારો મૂડ બિલકુલ બગાડો નહીં, ફક્ત મારા અને અમારા બંને વિશે વિચારી રહ્યો છું અને હું તે જ કરી રહ્યો છું."
મેં ફરીથી કટાક્ષ કર્યો, "તેણે તમને મારા જેવા અજાણ્યા પ્રવાસીઓથી દૂર રહેવાની સલાહ નથી આપી?"
તેણે હસીને જવાબ આપ્યો, "ના, કદાચ તે આ કહેવાનું ભૂલી ગયો હશે".તેના બોયફ્રેન્ડના વખાણ કર્યા અને કહ્યું, "બાય ધ વે તારો બોયફ્રેન્ડ ખૂબ જ ટેલેન્ટેડ છે, તેણે તને ઘરે એકલો કેવી રીતે મુક્યો, તને નવું સિમ અને મોબાઈલ આપ્યો, ત્રણ ટ્રેન બદલાવી.. જેથી કોઈ ટ્રેકિંગ ન કરી શકે, ખૂબ જ ટેલેન્ટેડ વ્યક્તિ"
છોકરી સંમત થઈ, "તે ખૂબ જ પ્રતિભાશાળી છે, તેના જેવું કોઈ નથી"
મેં તેને કહ્યું કે "મારા લગ્નને 10 વર્ષ થયા છે, મારી 8 વર્ષની દીકરી છે અને 1 વર્ષનો દીકરો છે, તેમની તસવીર જુઓ"મારા ફોન પર બાળકોની તસવીર જોઈને તેના મોઢામાંથી નીકળ્યું "સો ક્યૂટ"
મેં તેણીને કહ્યું કે "તેનો જન્મ થયો ત્યારે હું કુવૈતમાં હતો, મારી પાસે એક પેટ્રો કંપનીમાં ખૂબ સારી નોકરી હતી, મારો પગાર ઘણો સારો હતો.. પછી થોડા મહિનાઓ પછી મેં તે નોકરી છોડી દીધી, અને મારા પોતાના શહેરમાં કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. "
છોકરીએ પૂછ્યું કે નોકરી કેમ છોડીમેં કહ્યું, "મેં બાળકને પહેલીવાર ઉપાડ્યું, એવું લાગ્યું કે જાણે મારી દુનિયા મારા હાથમાં છે, 30 દિવસની રજા પર ઘરે આવ્યો છું, પાછા જવું પડ્યું, પણ જઈ શક્યો નહીં. અહીં બાળકનું બાળપણ ચાલુ રહે છે. ખર્ચો, ત્યાં હું આખી દુનિયા છું." હું કમાઉ તો પણ ખોટનો સોદો. મારી બે લાખની નોકરી, મારું બાળપણ લાખનું છે.
તેણે પૂછ્યું, "શું પત્ની બાળકોને તેની સાથે ત્યાં ન લઈ જઈ શકે?"કહ્યું, "ઘણી ટેકનિકલ બાબતોમાંથી પસાર થયા પછી, તે સમયે તે શક્ય નહોતું.. મારે નોકરી કે વૈભવી રહેઠાણ સાથેનો પરિવાર બંનેમાંથી એક પસંદ કરવાનું હતું.. મેં મારી પુત્રી માટે કુટુંબ પસંદ કર્યું. તેને મોટી થતી જોવા માટે. હું કુવૈત પાછો ગયો હતો, પણ રાજીનામું લઈને પાછો ફર્યો હતો."
છોકરીએ કહ્યું "ખૂબ પ્રભાવશાળી"
મેં હસીને બારી તરફ જોયું
છોકરીએ પૂછ્યું, "સારું, તમે લવ મેરેજ કર્યા હતા, પછી ક્યાં ભાગી ગયા?કેવી રીતે જીવ્યા અને તે સમય કેવી રીતે પસાર થયો?
તેના દરેક પ્રશ્નમાં અને દરેક શબ્દમાં મને લાગ્યું કે આ છોકરી એક નાદાન અને નિર્દોષ નાની બહેનની જેમ બાળપણની ટોચ પર છે.
મેં તેને કહ્યું કે અમે ભાગીને લગ્ન નથી કર્યા અને તેના પિતાએ મને પહેલી નજરે જ નકારી કાઢ્યો હતો."
તેણે તને કેમ નકારી કાઢ્યો?? છોકરીએ પૂછ્યું
મેં કહ્યું, "અસ્વીકારનું કારણ કંઈપણ હોઈ શકે, મારી જાતિ, મારું કામ, ઘર, કુટુંબ,બરાબર", છોકરીએ સંમતિ આપી અને આગળ પૂછ્યું, "તો પછી તમે શું કર્યું?"
મેં કહ્યું, "મેં કંઈ કર્યું નથી, તેના પિતાએ નકારી કાઢ્યું, ત્યાંથી મેં મારા વિશે અલગથી વિચારવાનું શરૂ કર્યું. ખુશ્બુએ મને કહ્યું કે હું ભાગી જવા માંગુ છું, મારી પત્નીનું નામ ખુશ્બુ છે.. મેં સ્પષ્ટ ના પાડી દીધી. તે બે માટે જીદ કરતી રહી. દિવસો કે આપણે ભાગી જઈએ છીએ.ના પાડતો રહ્યો.. મેં તેને સમજાવ્યું કે "ભાગેલા દંપતીમાં છોકરાની ઈજ્જતથી કોઈ ફરક પડતો નથી, જ્યારે છોકરીના આખા પરિવારની ઈજ્જત ધોવાઈ જાય છે. જે છોકરો ભાગી જાય છે તે તેના મિત્રોમાં હીરો ગણાય છે, પણ તેનાથી વિપરીત. જે છોકરી તેના પ્રેમી સાથે ભાગી જાય છે, તેને કુલતા કહેવામાં આવે છે, વિસ્તારના છોકરાઓ તેને ચાલુ કહે છે. છોકરી માટે દુષ્ટતાના તમામ શબ્દો વપરાય છે. તે ઘટનાનું કલંક તેના કપાળ પરથી ભૂંસતું નથી.સંમત છું કે છોકરો અને છોકરીનું વજન કરવાનું આ બેવડું ધોરણ ખોટું છે, પણ આપણા સમાજમાં આ વલણ ખોટું છે, પણ આ સામાજિક વલણ છે.
તેણીએ તેના નીચલા હોઠને તેના દાંત નીચે પીસવાનું શરૂ કર્યું, તેણે પાણીની બોટલનું ઢાંકણું ખોલ્યું અને એક ચુસ્કી પીધી.
મેં કહ્યું કે જો હું તેને તે દિવસે ભગાડી ગયો હોત, તો તેની માતા કદાચ ઘણા દિવસો સુધી પાણી પણ પીતી ન હોત, તેથી મેં આવી કૃત્ય કરવાની હિંમત ન કરી.. હું જેને પ્રેમ કરું છું, તેના માતાપિતા મારા માતાપિતા જેવા છે, ભલે ત્યાં હોય. લગ્ન નથી, તો તે નથી.મેં કહ્યું કે જો હું તેને તે દિવસે ભગાડી ગયો હોત, તો તેની માતા કદાચ ઘણા દિવસો સુધી પાણી પણ પીતી ન હોત, તેથી મેં આવી કૃત્ય કરવાની હિંમત ન કરી.. હું જેને પ્રેમ કરું છું, તેના માતાપિતા મારા માતાપિતા જેવા છે, ભલે ત્યાં હોય. લગ્ન નથી, તો તે નથી.
તે એક ક્ષણ માટે વિચારમાં પડી ગઈ, પણ મારા વિશે વધુ જાણવા માંગતી હતી, તેણે પૂછ્યું "તમે લગ્ન કેવી રીતે કર્યા???મેં કહ્યું કે "ખુશ્બુની સગાઈ બીજે ક્યાંક થઈ ગઈ હતી. ધીમે ધીમે બધું સામાન્ય થવા લાગ્યું હતું. ફોન પર ખુશ્બુ અને તેના મંગેતરની વાત પણ શરૂ થઈ ગઈ હતી, પરંતુ જેમ જેમ લગ્ન નજીક આવવા લાગ્યા તેમ તેમ તે લોકોની માંગ વધવા લાગી."
માગણીનો અર્થ' છોકરીએ પૂછ્યુંમાંગનો અર્થ માત્ર એક જ વસ્તુ છે, દહેજની માંગ. પરિવારમાં દરેકને સોનાની બનેલી ભેટ આપો, વરને લક્ઝુરિયસ કાર જોઈએ છે, સાસુ-સસરા અને ભાભીને ગળાનો હાર આપવો વગેરે વગેરે, કહો કે અમારે અહીં વિધિ છે. છોકરો પણ આ પદ્ધતિની ચુકવણીની તરફેણમાં હતો. મેં તે સગાઈ તોડી.. માત્ર એટલા માટે જ નહીં કે હું તેની સાથે લગ્ન કરી શકું, પરંતુ આવા લોભી લોકોમાં ખુશ્બુ ક્યારેય ખુશ ન રહી શકે. ન તો તેનો પરિવાર, પછી કોઈક રીતે પરિવારના સભ્યોને સમજાવ્યા પછી હું સામે આવ્યો અને અમે લગ્ન કરી લીધા. આ બધું નસીબની વાત હતી.છોકરીએ કહ્યું, "સારું થયું કે તું સમજી ગઈ, નહીંતર તે ખોટા લોકોમાં ફસાઈ ગઈ હોત."
મેં કહ્યું, "જરૂરી નથી કે માતા-પિતાનો નિર્ણય હંમેશા સાચો જ હોય, અને એ પણ જરૂરી નથી કે પ્રેમાળ યુગલની પસંદગી સાચી હોય. બેમાંથી એક પણ ખોટો કે સાચો હોઈ શકે છે. વફાદાર છે."
છોકરીએ ફરીથી પાણીની ચુસ્કી લીધી અને મેં પણ.. છોકરીએ દલીલ કરી કે "અમારો નિર્ણય ખોટો પડે તો વાંધો નથી, તેઓએ દોષિત ન અનુભવવું જોઈએમેં કહ્યું "નિર્ણય એવો હોવો જોઈએ કે બાળકો અને માતાપિતા બંને સંમત થાય, તે શ્રેષ્ઠ છે. ખરાબ ન અનુભવો, હું કહેવા માંગુ છું કે તમારો નિર્ણય તમારા બંનેનો છે, જેમાં તમારા માતાપિતાનો સમાવેશ થતો નથી, ન તો તમારે પ્રેમ કરવો જોઈએ." હવે વાસ્તવિક અર્થ જાણો
તેણે પૂછ્યું "પ્રેમનો સાચો અર્થ શું છે?"મેં કહ્યું "તું પ્રેમમાં છે, તું બધું છોડીને ચાલ્યો ગયો, આ જ સાચો પ્રેમ છે, તેં મન પર ભાર ન મૂક્યો, આ પ્રેમ છે, નફા-નુકશાનનો વિચાર ન કર્યો, આ પ્રેમ છે... તારું મન સંપૂર્ણ હતું. દુનિયાદારીથી ખાલી, કે ખાલી જગ્યા પ્રેમની ભાવનાથી ભરેલી હતી. જે લોકોએ પ્રેમ ભરી દીધો, શું તેઓ પ્રેમમાં નથી.. મતલબ કે તમે જેની સાથે જઈ રહ્યા છો તે પ્રેમમાં નથી, પરંતુ બુદ્ધિશાળી હીરોગીરીમાં છે. શું થાય છે? પ્રેમ એટલો બધો પ્લાનિંગ નથી કરી શકતો, ત્રણ ટ્રેન બદલી શકતો નથી, એનું મગજ એટલું કામ નથી કરી શકતું.અશક્ય છે જો કોઈ કહે કે હું પ્રેમી છું, અને તે પણ પાપી છે. દુનિયા તેમને મજનુન તરીકે ઓળખે છે, જ્યારે તેમનું અસલી નામ કૈસ હતું, જેનો ઉપયોગ થતો નથી. જો તે હોશિયાર હોત તો મજનુ કેવી રીતે બની શક્યો હોત. શિરીન માટે ફરહાદફરહાદે શિરીન માટે પહાડો ખોદીને એક નહેર કાઢી હતી અને એ જ નહેરમાં તેનું લોહી વહી ગયું હતું, એ જ પ્રેમ હતો. કોઈ પ્રેમમાં ફકીર બન્યો છે, કોઈ જોગી બન્યો છે, કોઈ માંઝીએ પહાડ તોડીને રસ્તો કાઢ્યો છે.લોભ, વાસના અને પ્રાપ્તિનું નામ પ્રેમ નથીલાકડું અચાનક ખોવાઈ ગયું.. તેની સ્મિત અને આનંદ અચાનક મૌનમાં ફેરવાઈ ગયો.. મને લાગ્યું કે હું વધારે બોલું છું, તેમ છતાં મેં ચાલુ રાખ્યું, મેં કહ્યું, "તમારા પિતાને પ્રેમ કરો, થોડા દિવસો પછી તેનું વજન અડધુ થઈ જશે, તમારી માતા. ઘણા દિવસો સુધી ખોરાક ખાશે નહીં કે પાણી પીશે નહીં.. જ્યારે તમારે તમારા પ્રેમીને જોવાની કોશિશ કરવાની હતી, ન તો તેની તબિયત, ન મન, તે બુદ્ધિશાળી છે, તેણે પોતાના માટે સારું વિચાર્યું હશેઆજકાલ, જે પ્રેમ શેરીની દરેક ત્રીજી સ્ત્રીમાં ફેરવાય છે, તે પ્રેમ નથી, તે સિનેમા જેવું છે. એક પ્રકારનો સ્ટન્ટિંગ, હિંમતવાન, કંઈક અલગ કરવા માટે ઉત્સુક.. અને બીજું કંઈ નહીં.
છોકરીના ચહેરાનો રંગ બદલાઈ ગયો, એવું લાગી રહ્યું હતું કે તે હવે અહીં નથી, તેનું મન ભૂતકાળમાં ફરવા નીકળી ગયું છે. મેં મારો ફોન સ્ક્રોલ કરવાનું શરૂ કર્યું.. પણ મારી સંવેદના તેની બાજુમાં હતી.થોડી જ વારમાં તે અને હું સ્ટેશન પર આવી ગયા.. વાત ક્યાંથી આવી અને ક્યાં પહોંચી.. તેના મોબાઈલમાં મેસેજ ટોન વાગ્યો, જોયું, સિમ એક્ટિવેટ થઈ ગઈ હતી.. તેણે ચૂપચાપ આગળની ટિકિટ કાઢી. બેગમાંથી ફાડી નાખ્યું.. દિયા.. મને કોલ કરવાનું કહ્યું, મેં મોબાઈલ આપ્યો.. તેણે નંબર ડાયલ કર્યો અને કહ્યું, "સોરી પાપા, અને રડતાં રડતાં પપ્પા પણ ફોન પર દીકરીને સંભાળવાની કોશિશ કરવા લાગ્યા. .. તેણે કહ્યું પપ્પા તમે જરાય ચિંતા ન કરો, હું ઘરે આવું છું... બંને બાજુથી લાગણીઓનો સાગર છલકાઈ ગયો.અમે ટ્રેનમાંથી ઉતર્યા, તેણે ફરીથી પિન માંગી, મેં પિન આપી.. તેણે મોબાઈલમાંથી સિમ કાઢીને તોડી નાખી અને પીન મને પાછી આપી.
વાર્તાને અંત સુધી વાંચવા બદલ આભાર.
દેશની તમામ દીકરીઓને સમર્પિત-
મારો દાવો છે કે દુનિયામાં તમને તમારા માતા-પિતાથી વધુ કોઈ પ્રેમ કરતું નથી. કદાચ આમાંથી કોઈ પરિવાર, કોઈ દીકરી અને તેમનું ભવિષ્ય બચી જશે.
