આ વાર્તામાં લેખક પોતાના હાઈસ્કૂલના સમયના સંદર્ભમાં પોતાના અંગત મિત્રો વિશે વાત કરે છે. લેખકને માત્ર બે નિકટના મિત્રો મળી, અને તેમના સંબંધોમાં એક લાંબા સમય સુધી ચાલ્યો, જ્યારે બીજાનો સંબંધ દુઃખદ રહ્યો. તે મિત્ર સાથેનો સંબંધ સુધારવા માટે હતો, અને લેખક તેના દોષો જાણતો હોવા છતાં, તેણે તેને છોડવાનો વિચાર કર્યો નહીં. લેખકનું માનવું છે કે વ્યક્તિગત મિત્રતા અણિષ્ટ હોઈ શકે છે, કારણ કે માણસ સહેજે દોષો ગ્રહણ કરે છે. આ સમય દરમિયાન, લેખકના મિત્ર દ્વારા તેની માહિતી મળી કે ઘણા હિંદુ શિક્ષકો છૂપા છુપાય માંસાહાર અને મધપાન કરતા હતા, જે તેને આશ્ચર્ય અને દુખી કરે છે. તે આદતને સમજી લેવાનું અણગણતું કરે છે, પરંતુ તે માનતો નથી કે આ અઘરાઈની સમાધાન છે. લેખકનો મંતવ્યો છે કે સાચી મિત્રતા સાથેના સંબંધોમાં સુધારો કરવો મુશ્કેલ છે, અને તેના વ્યક્તિત્વમાં આ સંબંધો દુઃખદ અનુભવો લાવે છે.
સત્યના પ્રયોગો - ભાગ-1 - 6
Mahatma Gandhi 
દ્વારા
ગુજરાતી ફિક્શન વાર્તા
વર્ણન
આ કૃતિમાં ગાંધીજી શીખવે છે કે સંગ કેવો જોઇએ. તે સમયે તેમના એક મિત્રએ કહ્યું કે આપણે માંસહાર કરતા નથી, શરાબ પીતા નથી એટલે માયકાંગલા રહ્યા છીએ અને તેથી અંગ્રેજો આપણી પર રાજ કરે છે. પોતે વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના હોવા છતા અને માતાપિતા આ બાબત જાણે તો અકાળે મૃત્યુ આવે. તેમણે કબૂલ્યુ હતું કે મારી મિત્રતો બરોબર ન હતી તેનુ મને પછળથી ભાન થયુ હતું. સુધારો કરવા સારુ પણ માણસે ઊંડા પાણીમાં ઉતરવું જોઇએ નહી. મિત્રતામાં અદ્વૈત ભાવના કવચિત જ જોવા મળે છે. મિત્રતા સરખા ગુણવાળા હોય તો જ શોભે ને નભે. મિત્રો એકબીજાની પર અસર પાડ્યા વિના ન રહે. એટલે મિત્રતામાં સુધારાને અવકાશ બહુ ઓછો હોય છે. મારો અભિપ્રાય એવો છે કે અંગત મિત્રતા અનિષ્ટ છે, કેમ કે મનુષ્ય દોષને જલ્દી ગ્રહણ કરે છે. ગુણ ગ્રહણ કરવાને બદલે સારા પ્રયાસની આવશ્યકતા છે. ઉપરોક્ત વિચારો યોગ્ય હોય કે અયોગ્ય, મારો અંગત મિત્રતા કેળવવાનો પ્રસંગ નિષ્ફળ નીવડ્યો!
Novels