આ વાર્તામાં, રાતના નવેક વાગ્યે ગામમાં લોકો એકઠા થાય છે. સરકારી ચૉરાના ઓટા ઉપર એક માણસ પત્રક સાથે બેઠો છે અને લોકોનાં નામો પોકારીને હાજરી લે છે. લોકો એક પછી એક પોતાનું નામ સાંભળી ને 'હાજર' કહે છે. એ દરમિયાન, એક સ્ત્રીનું 'હાજર' બોલવું સાંભળી ને પત્રક પુરનાર વ્યક્તિએ પ્રશ્ન કર્યો કે 'એ કોણ 'હાજર' બોલી?' આ વાતાવરણમાં ગામના લોકો, તેમની ઓળખ અને એકતાનો અનુભવ થાય છે.
માણસાઈના દીવા - 3
Zaverchand Meghani 
દ્વારા
ગુજરાતી સામાજિક વાર્તાઓ
વર્ણન
રાતના નવેક વાગ્યાના સુમારે ઢોલ પિટાયો. થોડીવારમાં તો સરકારી ચૉરાની સામે ટોળાબંધ ગામલોકો આવી આવી ભોંય પર બેસવા લાગ્યાં. એક બાજુ સ્રીઓ બેઠી : બીજી બાજુ મરદો બેઠા. સરકારી ચૉરાના ઓટા ઉપર એક ફાનસને અજવાળે એક પત્રક અને ખડિયો–કલમ લઈને બેઠેલ માણસને સૌ આવનારાં નમ્રતાથી રામરામ કરતાં હતાં.એ રામરામ ઝીલવાની પરવા કર્યા વગર એ માણસ ચૉરાની પરસાળમા એક ખુરશી પર બેઠેલા પોતાના મહેમાનની સામે વારંવાર જોતો હતો. મહેમાન પર પોતાની સતા અને સાહેબીની કેવી છાપ પડી રહી છે તે ઉકેલવામાં એની નજર રોકાઈ ગઈ હતી. મહેમાનની બાજુમાં એક ઢોલિયો પણ પથરાયેલો હતો. ગાદલું પોચું, પહોળું ને ધિંગું હતું. ચાદર દૂધ જેવી સ્વચ્છ હતી. બાલોશિયું મુલાયમ હતું.
Novels